Doğal afetler toplumsal yaşamı nasıl etkiler

Afet, çeşitli doğa olaylarının insanlar, canlılar ve çevre üzerindeki oluşturduğu yıkımdır. Ülkemiz arazi yapısı, yer şekilleri ve jeolojik yapısı itibarıyla sık sık doğal afetler yaşamış bir ülkedir. Doğal afetler ülkemize ekonomik olarak da zarar vermektedir.

Şimdi de ülkemizde yaşanan doğal afetleri tanıyalım.

Deprem, yer kabuğunun kırılıp yer değiştirmesi ya da yanardağ faaliyetleriyle oluşan büyük sarsıntılara deprem diyoruz. Ülkemizin %96'sı deprem kuşağındadır. Ülkemizde meydana gelen depremlerin çoğunluğu bu deprem bölgelerinde görülmektedir. Bataklık alanları yerleşime açmamak, binalarımızı deprem yönetmeliğine göre yapmak ve deprem konusunda bilinçlenmek depreme karşı alacağımız önemli tedbirlerdendir. Ülkemiz deprem gerçeğini kabul etmeli, tedbirlerini de ona göre almalıdır. Alınacak bazı tedbirlerle depremin yıkıcı sonuçlarını en aza indirebiliriz. Aşağıdaki deprem haritasını inceleyiniz.

Sel, şiddetli yağan yağmurlar sonucu eğimli alanlardan akan sular, önüne çıkan her şeyi sürükler. Kanalların ve dere yataklarının tıkanmasına sebep olur. Marmara ve Karadeniz bölgelerimiz sel afetinin sık yaşandığı yerlerdir. Ormanlık arazilerin korunması, dere yataklarının yerleşime açılmaması, altyapıların güçlendirilmesi sele karşı alınacak basit tedbirlerdendir.

Heyelan (Yer Kayması), Yağışın özellikle yağmurun fazla yağdığı dik yamaçlardan aşağıya doğru toprakların kaymasına heyelan denir. Ağaçlandırılmamış yamaçlarda heyelan sık görülür. Heyelan ilkbaharda Karadeniz Bölgesi'nde sıkça yaşanır. Ormanlık alanların korunması heyelandan korunmanın etkili yollarındandır.

Çiğ, eğimli arazilerde tutunamayan kar kütlelerinin büyüyerek aşağılara doğru hareket etmesine çığ denir. Çığ genellikle bitki örtüsünün zayıf olduğu bölgelerde yaşanır. Ülkemizde çığ, en fazla Doğu Anadolu Bölgesi’nde görülür. Çığ bölgelerini ağaçlandırmak oluşabilecek çığa karşı alınabilecek önemli tedbirlerdendir.

Erozyon, toprakların verimli üst kısımlarının rüzgâr, yağmur, sel ve akarsu gibi etkenlerle aşınarak taşınmasına erozyon denir. Ülkemizde her yıl Kıbrıs Adası büyüklüğünde toprak, erozyon nedeniyle zarar görmektedir. İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri erozyonun yoğun yaşandığı yerlerdir. Erozyonu önlemenin de en etkili yolu ağaçlandırma çalışmalarıdır. Eğimli arazilerin teraslaması ise erozyonun etkisini azaltacak önlemler arasında yer alır. Aşağıdaki erozyon görselini inceleyiniz.