Doğal kaynakların kullanımında etkili olan faktörler nelerdir

İnsanlar doğal kaynakların kullanımı esnasında hem sosyal yapılarını hem de çevrelerini etkilemiştir. Doğal kaynakların çıkartılması ve işlenmesi sırasında ekosistemler olumsuz etkilenmişti

Doğal kaynağın potansiyeli; Kaynak rezervi işletilebilirliği ve verimliliği. Doğal kaynakların işletilebilmesi için verimliliğin yüksek olması gerekir.

Kullanılan yöntem ve teknolojiler; Tarımda kullanılan yöntem ve teknolojiler hızla gelişmekte buna bağlı olarak daha çok alan daha etkili şekilde kullanılabilmektedir. Ülkelerin gelişmişlik düzeyi ile bağıntı olarak değişmektedir. Bu gün Hollanda tarım alanları sınırlı olmasına rağmen bütün Avrupa'nın tarımsal ihtiyacının büyük kısmını karşılayabilmektedir. Ülkemizin çok geniş tarım arazileri olmasına rağmen Hollanda'nın çok gerisindedir.

İnsanların ihtiyaçları; İhtiyaçlar geçmişten günümüze değişim göstermektedir. Demir çok eski zamanlardan beri kullanılırken, bor madeni günümüzde kaydedilen teknolojik gelişmelerle önem kazanmıştır. 

İnsanların ihtiyaçları arttıkça doğal kaynaklardan yararlanmada artar. Doğal kaynakların kullanımı insanların ihtiyaçlarıyla doğru orantılıdır. Zamana bağlı olarak hızlı nüfus artışı da doğal kaynakların çeşidini ve kullanımını arttırır.

Tuna Nehri, Avrupa’da Volga Nehri’nden sonra en uzun nehirdir. Uluslararası taşımacılığın geliştiği su yolu özelliği taşır. Nehir Almanya’dan kaynağını alır, 2850 km yol kat ederek Karadeniz’e dökülür. Tuna Nehri Havzası’nda eskiden sel ve taşkınlar sıkça yaşanırken yapılan kanallar, düzenlemeler ve barajlar sayesinde günümüzde oldukça azalmıştır. 

Doğal kaynakların kullanımının farklı olmasının çevresel sonuçları

• Doğal kaynakların kullanımında eski yetersiz yöntem ve teknolojinin kullanılması çevresel sorunların ortaya çıkmasına yol açmaktadır.
• Doğal kaynakların çevre üzerindeki etkisi ülkelerin gelişmişlik düzeyine göre değişir.
• Gelişmemiş ülkelerde yetersiz, hatalı ve eski teknolojilerin kullanılması nedeniyle doğal kaynakların kullanımı çevre sorunlarına neden olmaktadır.
• Gelişmiş ülkelerde modern teknolojinin kullanılması hem doğal kaynaklardan yüksek verim alınmasını sağlamış hem de çevreye zararlı etkisini en aza indirmiştir.
• Siyanürlü altın üretimi eski yetersiz teknolojilerle gerçekleştirildiğinde su ve toprak kirliliğine neden olmaktadır, canlı yaşamını olumsuz etkilemektedir.
• Düşük kalitede kömür kullanımı hava, toprak ve su kirliliğine neden olmaktadır.

Örneğin;
Düşük kalitede kömür kullanımı —> Hindistan, Nijerya
Yüksek kalitede kömür kullanımı —> İngiltere, Almanya

Aral Gölü Örneği

• Suyun yanlış kullanımı sonucu Aral Gölü’nde birçok olumsuzluklar meydana gelmiştir.
• 1980 yılından günümüze kadar Aral Gölü alanının % 40’ı hacminin ise %15’ini kaybetmiştir.
• Erozyona bağlı çevresinde çöl oluşmuştur.
• Tuzlanma sonucu tarım alanları sınırlandırılmıştır.
• İklimler eskisine oranla değişmiştir.
• Limanların ve tersanelerin yerini gemi mezarlıkları almıştır.