I. İnönü Savaşının sonuçları

I. İnönü Savaşı (6-10 Ocak 1921)

İngiltere, Sevr Antlaşması’nı BMM Hükûmeti’ne kabul ettirmek için Yunanları harekete geçirdi. Meclis Hükûmeti’nin düzenli orduyu kurduğu dönemde Ethem Bey isyanını fırsat bilen Yunanlar 6 Ocak 1921’de Bursa-Uşak hattından Eskişehir’e doğru saldırıya geçti. Amaçları Eskişehir’i ele geçirip demir yolu hattını kontrol altına almak, Ankara’ya ulaşıp meclisi dağıtmak ve Sevr’i BMM’ye kabul ettirmekti. Yunan kuvvetleri 9 Ocak 1921 tarihinde İnönü mevkiindeki Türk mevzilerine saldırdı (Harita 3.2). Savaşta Batı Cephesi Komutanı İsmet Bey Yunan ordusunu durdurmayı başardı. Yunanlar 10 Ocak 1921’de bölgeden çekilmeye başladı. Böylece düzenli ordu ilk zaferini kazandı. Bu başarı iç ve dış politikada önemli gelişmelere yol açtı. Batı Cephesi’nde Türk ordusunun ilk zaferinin ortaya çıkardığı önemli sonuçlar şunlardır:

• Meclis, Teşkilat-ı Esasiye Kanunu adıyla yeni Türk Devleti’nin ilk anayasasını kabul etti.
• Ethem Bey İsyanı tamamen bastırıldı.
• İtilaf Devletleri savaş sonunda ortaya çıkan yeni durumu görüşmek için Londra Konferansı’nı düzenledi.
• Afganistan’la bir dostluk antlaşması imzalandı.
• Albay İsmet Bey’in rütbesi generalliğe yükseltildi.
• İstiklal Marşı mecliste millî marş olarak kabul edildi.
• Sovyetler Birliği ile Moskova Antlaşması imzalandı.
• İtilaf Devletleri’nin Yunanlara olan güveni sarsıldı.
• Halkın düzenli orduya ve Büyük Millet Meclisi Hükûmeti’ne olan güveni arttı. Askere alma işleri kolaylaştı ve hızlandı.