Muhammes nedir
Yayınlanma:
Güncelleme:
Muhammes, beş dizelik bölümler halinde söylenen nazım şeklidir. Bir muhammesin ilk beşliğindeki son dizenin, aynı beşlikteki diğer dört dize ile kafiyeli olması şart değildir. Beşlik sayısı bir kayda bağlı değildir. Bend sayısı 4-8 arasında değişir.
Muhammes, sözlük anlamıyla “beşli” demektir. Her bendi beş dizeden oluşan bir nazım biçimidir. Uyak düzeni aaaaa / bbbba / ccccca biçiminde olabilir. Tasavvufi ve felsefi konular, övgü, aşk başta olmak üzere her konuda yazılabilir.
Beşer mısradan oluşan musammatlardır. Muhammeslerin uyak düzeni aaaaa, bbbba, cccca, dddda veya bbbba, cccca, dddda, eeeea şeklindedir. Muhammeslerde ilk bendin dört veya beşinci mısra, öteki bentlerde nakarat olarak tekrar edilebilir (muhammes-i mütekerrir). Muhammesteki bentlerin beşinci mısraları değişiyorsa bunlara "muhammes-i müzdevic" adı verilir. Muhammes biçiminde yazılmış şarkılarda vardır.
Muhammes-i müzdevic örneği
aaaaa / bbbba / cccca
Ten bozuldu eşk-i çeşm-i hûn-feşânumdan menüm
Köydi can gönlümdeki sûz-ı nihânumdan menüm
Tâ eser var cism ü cân-ı nâtüvânumdan menüm
Gâm kem etmez göz ü gönlüm cism ü canumdan menüm
Bu başumdan savulup ol gitse yanumdan menüm.
Meyl-i vasi eğmiş kadümi çeng-i bezm-i yâr tek
Reglerüm sızlar el ursam çeng üzre târ tek
Çeng ne mümkin kim ide zârlıg men zâr tek
Bes ki memlûyem hevâ-yı aşka mûsikâr tek
Min figân her dem çıkar her üstühânumdan menüm.
Ey hayâlün halveti nakd-ı revânum mahzeni
Gözyaşı olur revân her dem hayâl itsem seni
Lutf umup senden ser-i kuyunda tutdum meskeni
Gel gözüm nûru Fuzulî tek çok ağlatma meni
İncimez mi hâtırun munca figânımdan menüm.
(Fuzûlî)
Müseddes: Bentleri altı mısradan oluşan nazım biçimidir.Müsebba: Bentleri yedi mısradan oluşan nazım biçimidir.Müsemmen: Bentleri sekiz mısradan oluşan nazım biçimidir.Mütessa: Bentleri dokuz mısradan oluşan nazım biçimidir.Mu’aşşer: Bentleri on mısradan oluşan nazım biçimidir.
Eğitim Sistem'i Google Haberler'de ücretsiz bir şekilde takip ederek bize destek olun. Yapmanız gereken oldukça basit. "Şimdi Takip Et" butonuna tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldız simgesine dokunmanız yeterlidir.
Şimdi Takip Et
HABERLER
Yorumların her türlü cezai ve hukuki sorumluluğu yazan kişiye aittir. Eğitim Sistem yapılan yorumlardan sorumlu değildir.