Olumlu ve olumsuz cümleler

Olumlu cümle nedir

Yüklemin bildirdiği eylemin yapıldığını, gerçekleştiğini ya da gerçekleşebileceğini belirten cümleler olumludur.
O günler çok güzeldi. (olumlu isim cümlesi)
Hep seni bekledim. (olumlu fiil cümlesi)

Olumlu cümle örnekleri:

Yargının gerçekleştiği cümlelere olumlu cümle adı verilir. Olumlu cümlelerin yükleminde değil, yok, -sız, -ma, -mez olumsuzluklarından biri bulunmaz. Önemli olan cümlenin ne söylediği değil, cümlenin bu olumsuzluklardan birini almamış olmasıdır.

• Geçen yıl girdiği sınavda çok başarılı oldu.
• Hayatın anlamını bulabilmek gerçekten çok zor.
• Bir gün sen de beni anlayacaksın.
• Annesi geçtiğimiz gün vefat etmiş.
• Masadaki vazo yere düşüp kırıldı.

Olumsuz cümle nedir

Olumsuz cümle: Fiil cümlesinde işin, oluşun yapılmadığını, yapılmayacağını veya olmadığını; isim cümlesinde ise sözü edilen kavramın bulunmadığını, var olmadığını, bahsedilen şekilde olmadığını bildiren cümlelerdir.

• Yüklemin bildirdiği işin gerçekleşmediğini anlatan cümleler olumsuzdur.
• Fiil cümleleri “-ma,-me” olumsuzluk ekiyle; isim cümleleri “yok, değil ” sözcükleriyle olumsuz yapılır.
• Kapını çalan bendim (olumlu isim cümlesi)
• Kapını çalan ben değildim (olumsuz isim cümlesi)
• Dışarıda birkaç kişi vardı (olumlu isim cümlesi)
• Dışarıda hiç kimse yoktu (olumsuz isim cümlesi)
• Eve gelmiş (olumlu fiil cümlesi)
• Eve gelmemiş (olumsuz fiil cümlesi)
• Not: Bazı cümleler biçimce olumlu anlamca olumsuz olabilir:
• Haydi bu işi yapabilirsen yap (yapamazsın ) (Biçimce olumlu, anlamca olumsuz cümle)
• Gel de bu işin içinden çık (Çıkamazsın) (Biçimce olumlu, anlamca olumsuz)
• Ne arayanım var ne de soranım (yok) (Biçimce olumlu, anlamca olumsuz)
• Not: Bazı cümleler biçimce olumsuz anlamca olumlu olabilir:
• Seni sevmiyor değilim (seviyorum) (Biçimce olumsuz, anlamla olumlu)
• Böyle güzel yerlerde yaşanmaz mı? (yaşanır) (Biçimce olumsuz, anlamla olumlu)
• Sanki bilmiyorum hakkında neler söylediğini.(biliyorum) (Biçimce olumsuz, anlamla olumlu)

Olumsuz cümle örnekleri

Yargının gerçekleşmediği cümlelerdir. Olumsuz  cümlelerin yükleminde değil, yok, -sız, -ma, -mez olumsuzluklarından biri bulunur.

• Bu yaşlı adam aslında haklı değildi.
• Onun hastalığı sebebiyle çok mutsuzdum.
• Bizi kimse şikayet için aramadı.
• Zaten anlatsam da sen beni anlamazsın.
• Bu bölgede tek bir ev bile yoktu.