Osmanlı Devleti’nde, vergi sisteminin oluşumuna etki eden unsurlar
Osmanlı Devleti’nde vergi almaya “cevaz” veren, yani vergiyi haklı kılan, hukuki dayanak, özellikle 1839 Tanzimat Fermanı’nın ilanına kadarki dönemde İslam hukuku, yani “şeriat” idi. Bu düşünüşle alınan “şer’i vergiler” (tekalif-i şer’iye) Devlet harcamalarının esas kaynağını oluşturuyordu. Bununla birlikte, “Şer’i vergiler”in (tekalif-i şer’iye) yeterli olmadığı hallerde de, şer’i hükümlerle ters düşmemek üzere, Padişahın vergilendirme yetkisine dayanarak koyduğu ve örf ve adete dayanan çok sayıda “örfi vergiler” (tekalif-i örfiye) söz konusu idi.
Tanzimat döneminde vergi sistemi basitleştirilmiş, uygulanan çok sayıda hasılat ve resim türünün tamamı kaldırılarak, şer’i vergiler‘den (tekalif-i şer’iye) sadece üçü, zirai ürünlerden onda bir oranında öşür, hayvanlardan (koyundan) ağnam vergisi ve müslüman olmayan halktan alınan cizye yürürlükte bırakılmıştır. Ayrıca, mevcut aynî yükümlülüklerle angaryalar da kaldırılmıştır.
Kaynak:Eğitim Sistem
Yorumların her türlü cezai ve hukuki sorumluluğu yazan kişiye aittir. Eğitim Sistem yapılan yorumlardan sorumlu değildir.