Osmanlı Devleti’nin yıkılmasını önlemek amacıyla ortaya atılan düşünce akımları hangileridir, Mustafa Kemal sizce bunlardan en çok hangisinden

A Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Osmanlı Devleti’nin yıkılmasını önlemek amacıyla ortaya atılan düşünce akımları hangileridir? Mustafa Kemal sizce bunlardan en çok hangisinden etkilenmiştir?

Osmanlı Devleti‘nin dağılmasını önlemek ve siyasal varlığını sürdürmesini sağlamak amacıyla aydınlar arasında bazı düşünce akımları ortaya çıkmıştır.

Osmanlıcılık:

Osmanlı Devleti bünyesinde bulunan ve değişik din ve dile mensup milletleri Osmanlı bilinciyle ortak bir noktada birleştirmeyi hedeflemiştir.
Genç Osmanlılar (Jön Türkler) tarafından ortaya atılmıştır.
Milliyetçilik akımından kaynaklanabilecek azınlık ayaklanmalarının ve Avrupalı devletlerin iç işlerimize karışmasını önlemeyi hedeflemişlerdir.
Osmanlıcılık fikri; Tanzimat, Islahat ve 1.Meşrutiyet dönemlerinde etkili olmuştur.
Ziya Paşa, Mithat Paşa ve Namık Kemal bu akımın en önemli temsilcileridir.

İslamcılık:

Osmanlıcılık fikrine karşı Meşrutiyet‘ten sonra gelişen ve 2. Abdülhamit’in de destek vermesiyle devlet politikası haline gelen akımdır.
Ümmetçilik anlayışına dayanan akımda; padişahın halife sıfatından yararlanarak tüm İslam milletlerini birleştirme fikri ortaya atılmıştır.
Mehmet Akif Ersoy, Said Halim Paşa ve Ahmet Hamdi Aksekigibi aydınların savunduğu bu fikir akımı, 1.Dünya Savaşı sırasında: Arapların İngilizlerle birlikte Osmanlıya karşı olması yüzünden geçerliliğini kaybetmiştir.

Turancılık (Türkçülük):

( Meşrutiyet döneminde ortaya çıkan bu fikir (Turancılık) bütün Türkleri bir bayrak altında toplamaya yöneliktir.
İttihat ve Terakki döneminde uygulanamayacağı ortaya çıkınca Ziya Gökalp tarafından edebi bir akım olarak Türkçülüğe, dönüştürülmüştür.
Türkçülük fikri Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı yıllarında etkili olmuştur. Milliyetçilik adı ile Kurtuluş Savaşı‘nın kazanılmasında etkili olmuştur.

Batıcılık:

Osmanlı Devletinin Batı karşısında geri kalmış olduğu dile getirilerek devletin bekası için her tür alanda Batı medeniyetinin örnek alınmasını öne süren fikir akımıdır.
Başlangıçta askeri alanda yoğunlaşan Batılılaşma hareketleri zamanla diğer alanlara yayılmış ve Meşrutiyet döneminde fikir akımı olarak Osmanlı siyasi hayatına yön vermiştir.
Tevfik Fikret, Cella Nuri, Abdullah Cevdet, Süleyman Nazif, Ahmet Muhtar gibi aydınlar bu görüşü savunmuşlardır.
Yeni kurulan Türk Devletinde görülen Medeni Kanun, Latin alfabesinin kabulü gibi gelişmeler bu fikir akımının savunduğu gelişmelerle uygunluk göstermektedir.

2. Sanayi İnkılabı sonrası Avrupa’da ortaya çıkan ve dünyada yayılmacılığı artıran gelişmeler hangileridir? Sanayi İnkılabı sonucu hangi ürünler önem kazanmıştır?

Avrupa’da üretim artmış ve insanların refah seviyesi yükselmiştir. Sağlık, temizlik ve konfor anlayışında önemli gelişmeler görülmüştür. Yaşam koşullarının iyileşmesi ve ölüm oranlarının düşmesi sonucunda hızlı nüfus artışı görülmüştür. Büyük sanayi şehirleri ortaya çıkmıştır. Kentlerin hızla büyümesiyle işsizlik gibi yeni toplumsal sorunlar doğmuştur. Enerji ihtiyacını karşılayacak olan kömür, demir, akaryakıt gibi ham maddelerin önemi artmıştır.

3. Atatürk’ün öğrenim gördüğü okullar, onun fikirlerini nasıl etkilemiş olabilir? Açıklayınız.

Atatürk'ün farklı okul ve bölgelerde eğitim görmesi kendi yaşamını ve kişiliğini oldukça fazla bir şekilde etkilemiştir. Farklı kültürleri tanımış ve farklı kişilerle iletişim kurarak kendisini geliştirmeyi başarmıştır. Atatürk'ün eğitim gördüğü okullar;

Mahalle Mektebi
Şemsi Efendi Okulu
Selanik Mülkiye Rüştiyesi
Selanik Askeri Rüştiyesi
Harp okulu
Harp akademisi

Atatürk'ün okumuş okuduğu çoğu okul farklı yerlerde yer almaktadır. Bu sebeple Atatürk farklı insanları görmüş,tanımış ve farklı eğitim türlerini benimsemiştir. İnsan yapısı gereği büyüdüğü, gördüğü ve yaşadığı olaylardan ve davranışlardan etkilenir. Bu sebeple de Atatürk'te okuduğu her okuldan, yaşadığı her bölgeden kendine önemli katkılar sağlamıştır.

4. Mustafa Kemal’in ilk görev yeri olan Şam’da kurduğu cemiyetin adı nedir?

Atatürk Şamda "Vatan ve hürriyet cemiyeti " kurmuştur

5. Mustafa Kemal’in askerî başarılarının yanı sıra yeni bir devlet kurması onun hangi özelliğinden kaynaklanmaktadır? Belirtiniz.

Onun liderlik vasıfları yanında bağımsızlık karakterimdir diyebilen kişiliğinden ve geçmişten gelen görgüsünden gelmektedir.

B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan noktalı yerlere yukarıda verilen kelimelerden uygun olanı yazınız.

“Şemsi Efendi Mektebi, Mahalle Mektebi, Şam, Halep, Selanik Askerî Rüştiyesi, İttihat ve Terakki Cemiyeti, 31 Mart Olayı, Harp Akademisi, Harp Okulu, Vatan ve Hürriyet Cemiyeti, Kafkas Cephesi, Derne ve Tobruk”

1. Atatürk, Selanik Askerî Rüştiyesi sınavlarına gizlice girerek kazanmış ve bu okulu başarıyla bitirmiştir.
2. Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadisini başarı ile tamamlayarak İstanbul’da Harp Okuluna girmiştir.
3. İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra meşrutiyet karşıtları tarafından 31 Mart Olayı çıkarılmıştır.
4. Atatürk ilk askerî başarısını Derne ve Tobruk kazanmıştır.
5. Atatürk’ün ilk görev yeri, merkezi Şam olan V. Orduya bağlı Süvari Alayı idi.

C. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.

(Y) 1. 1876 yılında ilan edilen meşrutiyet yönetimi ile birlikte Teşkilat-ı Esasiye Kanunu adlı anayasa da yürürlüğe girdi.
(D) 2. Mustafa Kemal, Balkan Savaşları’ndan sonra Sofya’da ateşemiliter olarak görev yapmıştır.
(D) 3. Meşrutiyet karşıtlarının İstanbul’da çıkarttıkları isyanı bastırmak için Selanik’ten gelen orduya Hareket Ordusu adı verilmiştir.
(D) 4. Mustafa Kemal, modern usullerde eğitim yapan Şemsi Efendi Mektebine babasının vefatı ile ara vermiştir.