Otobiyografi nedir

Yazarın kendi yaşamını anlattığı yazı türüne otobiyografi (öz yaşam öyküsü) denir. Otobiyografi yazarı, biyografi yazarına göre daha öznel olabilir. Otobiyografilerde anılardan yararlanılır. Otobiyografide anlatıcı birinci kişi, biyografide anlatıcı üçüncü kişidir. Otobiyografi her ne kadar öznel bir anlayışla kaleme alınsa da gerçekler göz ardı edilmemelidir. Anılar üslup yönüyle otobiyografilere benzerler ancak anı, otobiyografi içinde sadece bir bölüm sayılabilir. Yani otobiyografiler, anıya göre daha geniş ve daha uzun bir dönemi içine alır.

Yazarın kendi yaşamını romanlaştırmasına otobiyografik roman denir. Peyami Safa’nın Dokuzuncu Hariciye Koğuşu adlı romanı, bu türe örnektir. Türk edebiyatında Şevket Süreyya Aydemir’in Suyu Arayan Adam, Abidin Dino’nun Kısa Hayat Öyküm otobiyografi türünde yazılan eserlerdir. Fransız edebiyatında Andre Gide’in (Andre Jid) Tohum Ölmezse, Amerikan edebiyatında Paul Auster’in (Pol Oster) İç Dünyamdan Notlar tanınmış otobiyografi örnekleridir.

Portre: Kişilerin karakteristik özellikleriyle tanıtılmasını amaçlayan yazılardır. Kişinin dış görünüşünün anlatıldığı portreye fiziksel portre; iç dünyasının, duygularının, düşüncelerinin anlatıldığı portreye ruhsal (psikolojik) portre denir. Portrelerin çoğunda fiziksel ve ruhsal özellikler bir arada verilir.

Monografi: Özel bir konu veya sorun üzerinde yazılan ayrıntılı inceleme metinleridir. Monografiler bir kişi, yer, eser, olay, konu hakkında yazılabilir.

Öz Geçmiş (CV): Çoğunlukla iş başvurularında kullanılmak üzere düzenlenen, kişinin hayat hikâyesini özetleyen; öğrenim durumunu, yeteneklerini, iş deneyimini eksiksiz şekilde ortaya koyan metinlerdir. CV, öz geçmişin uluslararası karşılığıdır. “Curriculum vitae (Körikulum vitaye)” tamlamasının kısaltmasıdır.

Hâl Tercümesi: Osmanlı Dönemi’nde, bir kişinin hayatını anlatan eserlerdir. Daha çok öz geçmiş özelliği gösterir.