Sizce utanma duygusu niçin gereklidir

İnsan, zaman zaman hata ve günah da işleyebilir. Ahlak ve edeb sahibi insan hata yaptığında ve günah işlediğinde utanır/haya eder. (Bu toplum içine çıkmaktan sıkılma anlamındaki utangaçlıktan farklı bir duygudur.) Burada bahsettiğimiz, ahlaki anlamdaki utanma duygusu insandaki bir otokontrol sistemidir. İyi çalıştığında, henüz daha günah işlemeden devreye girer ve sahibini kötü bir şeyler yapmaktan korur.

Utanma inanç dünyamızı süsleyen en güzel duygulardan biridir. Hz. Peygamber “Utanma duygusu/haya imandandır” buyurmuştur. Bu duygunun yokluğu ise büyük bir eksikliktir. İnsanın utanma duygusunu harekete geçirmesi büyük ölçüde kendi akl-ı selimine/sağ duyusuna bağlıdır. Diğerleri sadece onun sağduyusunu harekete geçirmesine yardımcı olabilir. Son karar kendisine aittir. Her şeye rağmen pişkinlik eder utanmazca davranmayı sürdürürse yapacak fazla bir şey kalmamış demektir. Böylelerini Hz. Peygamber bile ümitsiz vaka olarak görmüş, “Utanmazsan dilediğini yap!” demiştir.