Solunum yoluyla bulaşan hastalıklar ve bunlara karşı alınması gereken önlemler

Hava yolu ile bulaşan hastalıklar, virüslerin solunum yoluyla vücuda yerleşmesi ya da kuluçkaya yatmasıyla başlar. Solunum yolu ile bulaşan hastalıklar genellikle; kapalı ortamlar, okullar, avm’ler, toplu taşıma araçları, hasta bireylerin olduğu ev veya iş yeri ortamlarında bulaşır. İşte başlıca hava yolu ile bulaşan hastalıklar;

Boğmaca

Solunum yolu ile (öksürük, aksırık) bakterilerin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Boğmaca Belirtileri içinde, Öksürük nöbetlerdir. Hasta öyle öksürür ki neredeyse boğulacak gibi mor rengine dönüşebilir. Bu durumda havalede geçirebilir.

Difteri

Bebeklik döneminde ve okul döneminde aşıları olur. Fakat aksi durumda ağız içerisinde, yutak, gırtlak, bademcikler, yumuşak damak ve burun mukozasında gri-yeşil tabaka görülürse bu difteridir. Solunum yolu ile gelen bu hastalığın belirtileri içinde, ateş, boğaz ağrısı, ağrılı öksürük, ses kısılması, deride ve gözde kaşıntı vardır.

Nezle (soğuk algınlığı)

Hava ile üşütme sonucu bağışıklık sisteminin düştüğü anda solunum yolu ile kolayca bulaşır. Özellikle hasta olan kişilerin öksürük ya da hapşırmasıyla ortama yaydıkları virüsler etrafa dağılır. Kişiye genelde ya solunum ya da ellere bulaşan virüslerin ağız ya da burundan girmesiyle meydana gelir. Virüslerin ortak kullanılan her maddenin üzerinde yerleşik olur. Havlu, mendil, bardak, klavye, kapı kolları yani elinizin tuttuğu her şeyde risk vardır.

Kızamıkçık

Solunum yolu ile havadan alınan virüslerle (öksürük ve aksırık) bulaşır. Salgına dönüşebilen bir hastalıktır. Kabakulak Belirtileri, ateş, hâlsizlik, üşüme ve yemek yerken özellikle kulak arkasında ağrıyla beraber, Parotis denilen tükürük bezini tutar ve kulak arkasından boyuna doğru inen şişlik görülür.

Kabakulak

Solunum yolu ile havadan alınan virüslerle (öksürük ve aksırık) bulaşır. Salgına dönüşebilen bir hastalıktır. Kabakulak Belirtileri, Ateş, hâlsizlik, üşüme ve yemek yerken özellikle kulak arkasında ağrıyla beraber, Parotis denilen tükürük bezini tutar ve kulak arkasından boyuna doğru inen şişlik görülür.

Kızamık

Solunum yolu ile havadan alınan, bulaşan bir hastalıktır. (öksürük, aksırık) bulaşır.

Menenjit

Hava yolu ile bulaşan hastalıkların belki de en tehlikesidir. Solunum yolu ile (öksürük, aksırık) bulaşır. meningokoksik yani menenjit'in belirtileri; ateş yükselmesi, halüsinasyon görme, ense sertliği, kusma, baş ağrısı ve şuur değişikliğinin yanında deride döküntüler meydana gelebilir.

Verem

Verem, solunum yolu ile bulaşan bir hastalıktır. Nadiren de olsa çiğ süt ile sindirim sistemine bulaşabilir. Genellikle akciğerlere yerleşir. Buradan da kan yolu ile bütün organlara yayılabilir.

Grip

Grip nezle gibi bulaşır. Ama daha kronik bir hastalıktır. Grip Ağız yolu ile hiç hissettirmeden, kuluçkaya yatabilen ve ölüme kadar götürebilen bir hastalıktır. Nezleye benzeyen özellikleriyle, kesinlikle ayırt edilmesi gereken bir hastalıktır. Ağır seyrettiği ve vücut direncini ileri derecede düşürdüğü için başka hastalıklara yol açar (zatürree, ortakulak iltihabı vb.).

Bademcik iltihabı

A grubu beta-hemolitik streptokok adındaki virüsler bademciklerin iltihaplanmasına sebep olur. Solunum yolu ve ortak kullanılan kaşık, çatal ve havlu gibi malzemelerle bulaşır.

1- AŞI İLK ÖNLEM
Türkiye’de uygulanan takvim, birçok ülkeden daha fazla sayıda aşıyı kapsıyor. Ancak son yıllarda hurafelere inanan bazı aileler, bu uygulamaya karşı çıkıyor. Bu kesinlikle yanlış. Doğumdan itibaren rutin aşı takvimine mutlaka uyulmalı.

2- İYİ BESLENME ŞART
Vücut direncinin kuvvetlenmesinde en önemli faktörlerden biri, iyi beslenme. Aynı ortama giren milyonlarca virüsün bazılarını hasta edip diğerini edememesinin nedeni, çocuğun o andaki vücut direnci. Vitaminlerden zengin sebze ve meyve ağırlıklı, yeterli protein içeren beslenme bunu sağlayabiliyor. Kahvaltı, öğünler içinde en önemli olanı. Çocuklar hiçbir zaman kahvaltı etmeden okula gönderilmemeli.

3- TEMİZ OLMAYI ÖĞRETİN
Çocuğa temizlik eğitimi verilmeli. Ortak kullanılan alanlarda özellikle tuvaletlerde kapı tokmakları, musluk vanaları gibi noktaların çok fazla mikrop içerdiği, bu nedenle sık sık el yıkamak gerektiği çocuğa anlatılmalı. Özellikle yemek öncesi buna dikkat etmesi sağlanmalı. Ortak alanlarda tuvalet ihtiyaçlarını giderdikten sonra su yerine tuvalet kağıdı kullanmaları önerilmeli. Ellerini ağızlarına götürmemeleri de tembih edilmeli. Tabii yerken kullanacakları çatal, kaşık gibi materyallerin temizliğine de dikkat etmeleri öğretilmeli.

4- KALIN GİYDİRMEYİN
Çocuğun giysilerinin hava, servis ve okul ortamının sıcaklığına göre ayarlanması, değişen ısılara uyum sağlayacak şekilde giydirilmesi gerekiyor. Kolay giyilip çıkarılabilen yelek gibi ek giysilerle bu sağlanabilir. Aşırı kalın kıyafetlerle ortaya çıkabilecek terlemenin, solunum yollarını döşeyen hücrelerin mikropları geriye doğru iten tüycük hareketlerini bozmasıyla hastalıklara zemin hazırladığı biliniyor. Yani terleme, üşümeden daha fazla oranda hastalanma nedeni.

5- GÜNEŞE ÇIKARIN
D vitamini sadece kemik büyümesi ve gelişmesinde değil, vücut direnci ve savunmasında da önemli etkenlerden biri. Kışın soğuk bile olsa güneşli günlerde çocuk dışarı çıkarılarak güneş ışığı alması sağlanmalı. Yaz boyu alınan D vitamini de faydalı olur.

6- STRESTEN UZAK TUTUN
Beynin de hastalıklara karşı savunmada çok önemli rolü olduğu unutulmamalı. Bu nedenle, çocukların psikolojik yönden desteklenmeleri ve stresten uzak tutulmaları gerekiyor. Sınav dönemleri bu açıdan en zor zamanlar. Anne-babaların, çocuklarının sağlıklı ve mutlu olmalarını, başarıya tercih etmeleri gerekiyor.