Temel tiyatro terimleri nelerdir

Tiyatro bir sanat eseridir. Piyeslerin, romanların edebiyat alanında sahneye uyarlanması, komedi, drama şeklinde icra edilen bir gösteri sanatıdır. Tiyatro, Tanzimat ile birlikte literatürümüze girmiştir. Modern anlamda 19. yüzyılda örneklerine rastladığımız tiyatro, geleneksel olarak da köy yerlerinde tek kişilik ya da normal gösterimler olarak icra edilmiştir.

Temel tiyatro terimleri şu şekildedir:

Adaptasyon: 1. Yabancı dille yazılmış bir oyunu, yerel koşullara uygun biçimde kendi diline çevirme, uyarlama. 2. Bir romanı ya da öyküyü sahne için yeniden düzenleme, uyarlama.
Aksesuar: Oyuncunun dekor gereği kullandığı eşyalar, dekora yardımcı sahne eşyaları.
Figüran: Genellikle tiyatro ve sinemada, konuşması olmayan veya konuşması çok az olan rollere çıkan kimse.
Makyaj: Oyuncunun rolüne uygun olarak yüze şekil verme, yüzü boyama işlemi.

Sahne: Tiyatroda oyunun sahnelendiği yerdir.
Oyun: Tiyatronun olay örgüsünden oluşan konusudur.
Oyuncu: Tiyatroyu dramatize eden kişi veya kişilerdir.
Rol: Oyuncunun büründüğü kişidir.

Piyes: Tiyatro eseridir.
Perde: Bir tiyatro eserinin olaylarına göre ayrılan kısımlarıdır.
Dekor: sahnenin oyunun konusuna göre eşya düzenine sahip olmasıdır. Oyunun geçtiği yeri canlandırmak için kullanılan ışık, eşya gibi araçların tümü.
Aktör: Tiyatroda erkek oyuncudur.

Aktrist: Tiyatroda kadın oyuncudur.
Kostüm: Tiyatro oyuncularının rollerine uygun olarak giydiği kıyafetlerdir.
Rejisör: Oyuncular arasında rol dağılımını gerçekleştiren kişidir.
Reji: Bir oyunu sahneye koyma işidir.

Replik: Oyundaki diyaloglardan her birine denir.
Suflör: Oyuncular için diyaloglarını unuttukları anda devreye giren seslenmedir.
Kulis: Oyuncuların oyuna hazırlık yaptıkları sahne arkası mekanıdır. Sahne gerisinde oyuncuların oyuna hazırlandıkları ve sahneye çıkış sırasını bekledikleri yer.
Mimik: Oyuncuların yüz hareketleriyle oyunu aktarmasıdır.

Jest: Oyuncuların el ve kol hareketleriyle duygu ve düşüncelerini yansıtmasıdır.
Diyalog: İki oyuncu arasında geçen konuşmadır. Oyundaki iki ya da daha çok kişinin konuşması.
Prömiyer: Oyunun seyirciyle ilk kez buluşmasıdır.
Tirat: Oyuncuların bir defada yaptığı uzun konuşmadır.

Tuluat: Yazılı metne dayanmayan, sahnede doğaçlama olarak oynanan oyun.
Skeç: Çoğunlukla güldürü türünde beş, altı dakikaya sığdırılan oyun.
Pandomim: Sanatçının jest ve mimiklerini kullanarak sergilediği sözsüz oyun.
Operet: Eğlenceli ve basit konular üzerine yazılıp bestelenmiş tiyatro eseri.

Tiyatroda önemli olan olay, yer ve zaman birliğidir. Bu birlikler sağlandığında tiyatro oynanmaya ya da gösterime hazır hale gelir. Tiyatro canlı bir performanstır.