Türkiye nüfusunun yapısal özellikleri

a) Yaş Yapısı
Nüfusun yaş yapısı incelenirken toplam nüfus içinde yaş gruplandırılması yapılır. Bu gruplandırma iki şekilde olur.

Nüfusun yaş yapısıyla ilgili elde edilen veriler doğurganlık hızı hakkında bize bilgi verir. Ülkelerin yaş durumlarının bilinmesi sosyal, askerî ve ekonomik açıdan oldukça önemlidir. Bir bölge ya da ülkede askere gidecek nüfus sayısı, eğitim ve çalışma çağındaki nüfus oranlarının bilinmesi demografik yatırımların yönünü belirlemek adına önemlidir. Nüfus piramitleri ve nüfus tabloları hazırlanırken nüfusun yaş yapısı:

• 0-14 yaş ( genç nüfus),
• 15-64 yaş (yetişkin nüfus)
• 65 yaş ve üzerine ise yaşlı nüfus olarak hazırlanır.

b) Cinsiyet Yapısı
Nüfusun cinsiyet yapısı dünyaya gelen bebeklerin kız ya da erkek olma durumunun sayısal olarak ifade edilmesidir. Kadın ve erkek nüfus diye sınıflandırdığımız bu veriler değişkendir. Nüfusun cinsiyet yapısındaki bu değişkenlik sosyal, askerî ve ekonomik anlamda birçok etkisi vardır. Örneğin cumhuriyetin ilk yıllarında ülkemizde kadın nüfusu erkek nüfusundan fazlaydı çünkü savaştan yeni çıkmış bir ülke olarak erkek nüfusun büyük bir kısmı cepheye gitmiş ya şehit düşmüş ya da gazi olarak dönmüştür

c) Eğitim Durumu
Nüfusun eğitim durumu denilince okur yazar durumu, ilk, orta ve yüksekokul bitirme oranları aklımıza gelmektedir. Eğitim durumu toplumda düşünen kendini ifade eden bireylerin sayısını da ortaya koyar. Sosyal kalkınma her yönden kendini yetiştirmiş kaliteli insan sayısının artması ile mümkün olmaktadır. Yetişmiş insan ülkesini aydınlık geleceğe hazırlayan çağdaşlarına göre üst seviyelere çıkaran insandır.

d) Çalışan Nüfusun Sektörel Dağılımı
Bireyler, günlük hayatını idame ettirmek, temel ihtiyaçlarını karşılayabilmek ve aile kurmak için bir işte çalışmak zorundadır. Bu amaçla üretimin içinde olan insanların yaptıkları işler de çeşitlilik gösterir. Örneğin bir öğretmenin ders vermesi, trafik polisinin trafiği düzenlemesi gibi.

Sektörel yapıyı üç başlık altında toplayabiliriz:
a) Tarım ve hayvancılık, ormancılık, madencilik gibi birincil faaliyetler,
b) Sanayi sektörü gibi ikincil faaliyetler,
c) Hizmet sektörü ise üçüncül faaliyetlerdir ancak son yıllarda bilim ve teknolojinin hızla gelişmesiyle dördüncül ve beşincil faaliyetler de vardır.

e) Kır-Kent Nüfusu
Genel olarak nüfus sayımlarında kullanılan kriterlerden biri de ülkedeki nüfusun yaşadığı mekândır. Kırsal yerler ile kentsel yerler arasındaki faklılıkları ortaya koyarken, nüfus yapısına, yaşam tarzına, nüfus yoğunluğuna, ekonomik ve sosyal özelliklere bakılır. Bu anlamda Türkiye nüfusu 10.000'den fazla olan yerleri, kent yerleşmeleri olarak kabul ederken 10.000'den az olan yerleri kırsal yerleşmeler olarak kabul etmiştir.