Yağış çeşitleri

Havada bulunan su buharı, sıcaklığın düşmesi ile havadaki bağıl nem oranı yükselir. Bağıl nemin % 100 ulaşması durumunda bulut veya siste bulunan su zerreciklerinin ağırlığı artar ve yer çekiminin de etkisiyle yağış olarak yeryüzüne düşer. Bu hava olayına yağış adı verilir. Yağışları ölçen araca pluviometre denir. Metre kareye düşen yağış miktarını milimetre cinsinden ifade eder.

1 milimetrelik yağış = 1 m² ye düşen = 1 kilogramlık yağış demektir

İklimin temel elamanlarından olan yağışlar oluştukları yer ve sıcaklık değerlerine göre farklılıklar göstermektedir. Her bölgenin yağış cinsi, mevsimsel dağılışı ve oluşum şekli farklıdır. Yağış türleri şu şekilde adlandırılırlar:

Yağmur: Havadaki su buharının 0 C° üstünde yoğunlaşması ile oluşan su damlacıklarının sıvı halde yeryüzüne düşmesine denir. Sıcak kuşakta yıl boyunca, ılıman kuşakta ilkbaharda, sonbaharda ve yaz mevsiminde düşer. Soğuk kuşakta ise yağışlar genellikle kar şeklinde düşer.

Kar: Havadaki su buharının 0° Cnin altındaki bir sıcaklıkta yoğunlaşması ve buz kristalleri halinde yeryüzüne düşmesiyle oluşan yağış çeşididir. Kutuplar çevresinde yıl boyunca oluşur. Orta Kuşakta ise kışın görülür. Orta Kuşakta bitkileri soğuktan korur, yer altı sularının beslenme kaynağı arasındadır ancak ulaşımı olumsuz etkiler. Ülkemizde en fazla Doğu Anadolu bölgesinde ve dağların yüksek yerlerinde görülür.

Dolu: Özellikle ilkbahar ve yaz mevsiminin başında hızla ısınan havanın yükselmesi ve içerisindeki su buharının donmasıyla oluşan en tehlikeli yağış biçimidir. Havanın yükselmesi ne kadar hızlı olursa donma da o kadar hızlı olacağı için dolu tanelerinin ebatları da değişir. Ağaçların ve diğer bitkilerin dal, yaprak ve meyvelerinin kırıp dökülmelerine, araçlara zarar vererek maddi kayıplara neden olur.

Kırağı: Özellikle sonbahar ve kış mevsiminde gökyüzünün açık ve bulutsuz olduğu gecelerde aşırı soğuma (ışıma) nedeniyle havadaki nemin buz kristalleri hâline dönmesine denir. Araçların camlarına, bitki yaprakları veya dallarına yapışır.

Kırç: Kış mevsiminde yere yakın olan hava kütlelerinin içindeki su buharının gece, soğuk hâlde bulunan ağaç dallarına, bahçe çitleri ve elektrik tellerine temas etmesi ve yoğunlaşmasıyla oluşan buz kristalleridir.

Çiy(çiğ): İlkbahar ve yaz mevsiminde sabaha karşı hava sıcaklığının düşmesi, havanın içinde bulunan nemi doyma noktasına taşımasıyla havadaki su buharının damlacıklar hâline dönerek bitkilerin yapraklarına düşmesi sonucu oluşan yağış biçimidir. Çiy, sabah erken vakitlerde park ve bahçelerde araçların üstünde belirgin olarak görülür.