Yazılı kurallar ile yazılı olmayan kuralları yaptırımları

Kurallar yazılı ve yazısız olmak üzere ikiye ayrılır. Yazılı kurallar kanunlar tarafından belirlenen ve hukuki olarak düzenlenen devlet kontrolünde olan kurallardır. Yazısız kurallar ise örfi, ahlaki, edebi, görgü ve geleneğe bağlı olarak gelişen ve toplumun her kesimi tarafından kabul görerek toplumda yerleşik hale gelen kurallardır.

Yazılı kuralların yaptırımları

• Hukuki olarak kurallara uymamak suçtur.
• Kanunlar kurallara uyulmadığı takdirde ceza uygulanmasını emreder.
• Kurallara uyulmazsa ağır cezalara uğramak söz konusu olabilir.

Yazısız kuralların yaptırımları

• Kurallara uymayanlar toplum tarafından uyarılır.
• Kurallara uymayanlar toplumdan dışlanabilir.
• Yazısız kurallar, eğitim gerektiren kurallardır, yaptırımları da buna göre şekillenmektedir.
• Yazısız kuralların yaptırımları, toplum içinde kendiliğinden yerini bulur.

Yazılı kurallar: Toplumsal yaşamı, kişiler arası ilişkileri, devlet ile kişiler arasındaki ilişkilerin yazılı olarak belli kurallara bağlanması ile kanunlar oluşturulur. Bu kanunlar aynı zamanda yazılı kurallardır. Bu yazılı kuralların en önemlisi Anayasadır.

Yazısız kurallar: Toplumun yaşayış tarzından elde edilen verilerle ortaya çıkmış kurallardır. Bu kurallar din, örf, adet, ahlak, görenek ve gelenekler şeklinde kurallardan etkilenerek ortaya çıkan kurallardır.

Yaptırımları açısından değerlendirdiğimizde;

Yazılı kurallarda kişiler yaptıkları hataların sonucunda nasıl bir ceza ile karşılaşacaklarını bilirler. Bu kuralların uygulanmasına hukuk kuralları denir. Yazılıdır ve kişilerin toleransına yer bırakmamaktadır.

Yazısız kurallarda kişilerin hatalarının sonuçları ayıplama, toplumdan dışlama, alay etme ve küçük düşürme gibi davranışlara maruz kalmaktır. Burada uygulamalar kişilere ve topluluğun algılayışına göre değişim göstermektedir.