Yıldırım nedir

Yıldırım, bulut ile yer arasında meydana gelen yüksek gerilimli bir elektrik boşalmasıdır. Yıldırımın meydana gelebilmesi için bulut ve yerin farklı elektrik yüklerine sahip olması ve belirli bir potansiyel farka erişmesi gerekmektedir. 

Şimşek ve yıldırım olayları havadaki su buharıyla ilgili olduğundan bu tür oluşumlara daha çok yağışlı bölgelerde rastlanır. Her mevsimi yağışlı olan ekvatoral ve okyanusal iklim bölgelerinde bu tür olaylara yıl boyunca rastlanır. Akdeniz, muson, yazları yağışlı tropikal ve okyanusal iklim bölgelerinde ise bu tür olaylara daha çok yağışlı mevsimde rastlanır. Kutuplarda bu tür olaylar görülmez. Çöllerde bu tür olaylara ender rastlanır. Bulutlar ile yeryüzü arasındaki elektrik akımı olan yıldırım, bazen can ve mal kayıplarına neden olabilmektedir. Örneğin 2017’de Hindistan’da yıldırım düşmesi sonucu 31 kişi yaşamını yitirmiştir.

Yıldırımdan nasıl korunmalı

Yıldırım oluşmasında meteorolojik şartların yanı sıra yer yüzeyinin durumu da çok önemlidir. Yüksek binalar, ağaçlar ve metalik eşyalar gibi iyonlaştırıcı malzemeler yıldırım oluşumu için uygun koşullar hazırlarlar. Can ve mal kaybını en aza indirebilmek için aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınmalıdır:

• Yüksek bina ve yapılarda (minare gibi) paratoner (yıldırımsavar) kullanılmalı.
• Yıldırım riski olan havalarda ağaç, bayrak ve telefon direkleri gibi yüksek objelerden uzak durulmalı.
• Metalik eşyalardan uzak durulmalı ancak otomobillerin lastikleri yalıtkan olduğu için otomobil içleri güvenli yerlerdir.
• Açık arazide iseniz yere çömelerek oturun, kesinlikle yere yatmayın.
• Su üzerinde iseniz derhal karaya çıkmaya çalışın.
• Şemsiye gibi sivri metal içeren eşyaları kullanmayın.
• Açık arazide gruplar halinde durulmamalı.
• Elektrikli eşyaları fişlerinden çekin mümkün olduğunca kullanmayın.