10. Sınıf Meb Tarih Ders Kitabı Sayfa 158-159 Cevapları

10. Sınıf Tarih – 2. Ünite Osmanlı Devleti’nin İskân Politikası (Sayfa 158–159)

Sayfa 158 – Öğrenelim

Soru: Görsellerdeki yerleşim yerlerinin benzer özelliklerini ve bu benzerliğin nedenlerini açıklayınız.

Cevap: Görsellerde yer alan yerleşim yerlerinde Osmanlı iskân politikasının belirgin izleri görülmektedir. Her iki yerleşimde de dar sokaklar, cumbalı evler, taş ve ahşap mimari, cami ve sosyal yapılar dikkat çekmektedir. Bu benzerliğin temel nedeni, Osmanlı Devleti’nin fethettiği topraklara Anadolu’dan Türk nüfus yerleştirmesi ve bu bölgeleri Türk-İslam kültürü doğrultusunda imar etmesidir. Osmanlı, böylece hem kalıcı hâkimiyet kurmayı hem de farklı coğrafyalarda benzer şehir dokuları oluşturmayı başarmıştır.

Sayfa 159 – Kaynaklara Dayalı Değerlendirme

Soru: Osmanlı Devleti’nin iskân politikasında ekonomik faaliyetlerin dikkate alınmasının nedenleri ne olabilir?

Cevap: Osmanlı Devleti, iskân politikasında ekonomik faaliyetleri ön planda tutarak üretimin devamlılığını sağlamayı amaçlamıştır. Tarım, ticaret ve zanaatla uğraşan nüfusun doğru yerlere yerleştirilmesi, devletin vergi gelirlerinin düzenli olmasını sağlamıştır. Ayrıca nüfusun dengeli dağıtılmasıyla iş gücü ihtiyacı karşılanmış, ekonomik düzen korunmuş ve fethedilen bölgelerde kısa sürede ekonomik canlılık oluşturulmuştur. Bu sayede Osmanlı Devleti hem güçlü bir ekonomi kurmuş hem de kalıcı bir yönetim sağlamıştır.

Genel Değerlendirme (Kısa Özet)

Osmanlı iskân politikası; planlı yerleştirme, ekonomik denge, nüfus kontrolü ve kültürel bütünleşme esaslarına dayanmıştır. Bu politika sayesinde fethedilen bölgeler sadece askerî olarak değil, sosyal ve ekonomik açıdan da Osmanlı Devleti’ne bağlanmıştır.