10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 172-173 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – MEB Yayınları (Sayfa 172)

Çözümleyebilme – Sıra Sizde (Manas Destanı)

Soru 1 - Aşağıdaki karekodda verilen çok modlu metinden faydalanarak soruları cevaplayınız.

Soru 2 - Manas’ın düşmanlarının üzerine gitmek istemesinin sebepleri neler olabilir?

Kısa Cevap: Manas, halkını korumak ve adaleti sağlamak için düşmanlarıyla mücadele etmek istemiştir.

Manas Destanı’nda Manas, toplumunu tehdit eden güçlere karşı koyan ideal bir kahraman olarak karşımıza çıkar. Halkının güvenliğini sağlamak, haksızlıkları ortadan kaldırmak ve inandığı değerleri savunmak amacıyla düşmanlarının üzerine gitmesi, onun kahramanlık anlayışını ve liderlik yönünü ortaya koyar.

Soru 3 - Manas’ın kişilik özelliklerini yansıtan beş anahtar kelime yazınız.

Cevap: Cesur – Lider – Adaletli – İnançlı – Kararlı

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları – MEB Yayınları (Sayfa 173)

Oğuz Kağan Destanı – Değerler, Motifler ve Yorumlama

Soru 4 - Oğuz Kağan ve Manas’ın kişilik özelliklerinin oluşmasında hangi unsurların etkili olduğunu tartışınız.

Cevap: Oğuz Kağan’ın kişiliğinin oluşmasında bozkır yaşamı, doğa şartları, töre, liderlik geleneği ve halkı koruma sorumluluğu etkili olmuştur.
Manas’ın kişiliğinde ise İslam inancı, kahramanlık anlayışı, toplumsal dayanışma ve adalet duygusu belirleyici olmuştur.
Her iki destan kahramanında da yaşanılan coğrafya, inanç sistemi ve toplumun beklentileri kişilik gelişimini doğrudan etkilemiştir.

Soru 5 - Dinlediğiniz/izlediğiniz çok modlu metinde destan kahramanlarının çevrelerine güven vermeleri, toplumla dayanışma içinde olmaları, vefalı ve özverili olmaları gerektiği anlatılmaktadır. Bunun sebepleri hakkındaki düşüncelerinizi yazınız.

Cevap: Destan kahramanları, toplumun lideri ve koruyucusu olarak görülür.
Bu nedenle güven vermeleri, halkı bir arada tutmaları ve zor zamanlarda fedakârlık göstermeleri beklenir.
Sonuç olarak destan kahramanları, toplumun birliğini ve düzenini sağlayan manevi önderlerdir.

Sıra Sizde – Tablo Çalışması

Aşağıdaki olayların temsil ettiği millî ve manevi değerler:

• Oğuz Kağan’ın halkını gergedandan kurtarması → Vatanseverlik
• Uruz Bey’in oğlunun Oğuz Kağan’a hediyeler yollaması → Sadakat ve dostluk
• Karluk Bey’in Oğuz Kağan’ın atını kurtarması → Yardımlaşma ve fedakârlık
• Oğuz Kağan’ın halkına toy düzenlemesi → Birlik ve dayanışma
• Uluğ Ordu Bey’in İdil Nehri’ni geçmek için sal yapması → Cesaret ve iş birliği
• Oğuz Kağan’ın ülkeyi oğulları arasında paylaştırması → Adalet ve sorumluluk
• Oğuz Kağan’ın hükümdarlığı süresince yaptıklarının hesabını vermesi → Adalet bilinci

Sıra Sizde Cevapları

Soru 1 - Olağanüstü olaylar, insan–doğa ilişkisi ve toplumsal yaşam gibi konuları ne tür bir metinle ifade etmek isterdiniz?

Cevap: Bu konuları destan türüyle ifade etmek isterdim.
Çünkü destanlar olağanüstü olayları, doğa ile mücadeleyi ve toplumsal değerleri etkileyici bir biçimde anlatır.

Soru 2 - Olağanüstü olay ve kişileri konu edinen anlatıların ilgi görmesinin sebepleri neler olabilir?

Cevap: Bu anlatılar hayal gücünü geliştirir, kahramanlık duygusunu güçlendirir ve okuyucuya umut verir.
Ayrıca toplumun ortak değerlerini yansıttığı için ilgiyle takip edilir.

Soru 3a - Ad verme, at, ışık gibi motiflerin destandaki anlamları nelerdir?

• Ad verme: Kimlik kazanma ve onurlandırma
• At: Güç, hız ve özgürlük
• Işık: Bilgelik, kutsallık ve ilahi rehberlik

Soru 3b - Oğuz Kağan Destanı’nı günümüze uyarlasaydınız nasıl bir dil ve üslup kullanırdınız?

Cevap: Sade, akıcı ve günümüz Türkçesine uygun bir dil kullanırdım.
Ancak destanın kahramanlık ve coşku havasını korumaya özen gösterirdim.