10. Sınıf Fizik Basınç ve Kaldırma Kuvveti Ünite Özeti

1. Birim yüzeye dik olarak etki eden kuvvete basınç denir. Birimi Pascal (Pa)'dır.
2. Basınç bağıntısı P = F/A 'dır.
3. Kuartz, seramik gibi bazı malzemelere basınç uygulandığında uçları arasında potansiyel farkı oluşur. Bu olaya piozeelektriklik denir.
4. Bir yüzey üzerindeki akışkan kolonunun yüksekliği ne kadar büyükse sıvının yüzeye uyguladığı basınç da o kadar büyüktür.
5. Sıvı basıncı sıvının yoğunluğu ile doğru orantılıdır.
6. Kapalı bir kaptaki sıvının herhangi bir noktasına uygulanan basınç kabın sekli nasıl olursa olsun, kabın iç yüzeylerinin her noktasına sıvı tarafından aynı büyüklükte iletilir.
7. Atmosferi oluşturan gazlar, ağırlıkları ile cisimler üzerine bir kuvvet uygular. Bu kuvvete atmosfer basıncı denir.
8. Durgun sıvıların basıncı P = hdg bağıntısıyla hesaplanır.
9. Bir atmosfer basıncı yaklaşık 103360 Pa'dır.
10. Açık hava basıncını ölçmek için barometre adı verilen aletler kullanılır.
11. Basınç değişikliğinden faydalanalarak nehir ve göllerin derinliğini ölçmeye yarayan alete batimetre denir.
12. Kapalı kaptakı sıvı ve gazların basıncını ölçmeye yarayan alete manometre denir.
13. Moleküller arası kuvvetler sebebiyle sıvıların çok ince borularda yükselmesi olayına kılcallık denir.
14. Aynı cins molekülleri bir arada tutan kuvvete kohezyon denir.
15. Adezyon farklı tür moleküllerin birbirini çekmesidir. Katılarda ve sıvılarda etkilidir, ama gazlarda pek etkili değildir.
16. Akışkanların hızı ve basıncı arasındaki ilişkiyi anlatan ilkeye Bernoulli İlkesi denir.
17. Bir cismin ağırlığında azalmaya neden olan ve akışkan tarafından yukarıya doğru etki eden kuvvete kaldırma kuvveti denir.
18. Bir cisme etki eden kaldırma kuvveti, cismin yerini değiştirdiği sıvının ağırlığı kadardır. Buna Archimedes İlkesi denir.