10. Sınıf Meb Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 23-31 Cevapları

10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları (MEB – Sayfa 23–31)

Sayfa 23 – Fotosentez

• Fotosentez, bitki, alg ve bazı bakterilerin ışık enerjisini kullanarak CO₂ ve H₂O’dan organik besin üretmesi olayıdır.
• Bu süreçte oksijen açığa çıkar ve canlılar için yaşamsal bir enerji kaynağı sağlanır.
• Fotosentez yalnızca karasal ortamlarda değil, denizlerde, göllerde ve okyanuslarda da gerçekleşir.

Sayfa 24 – Pigmentler

• Fotosentezin temel pigmenti: Klorofil a
• Yardımcı pigmentler: Klorofil b, karoten, ksantofil
• Görünür ışık aralığı: 380–750 nm
• Fotosentezin en verimli olduğu ışık: kırmızı ve mavi
• En az kullanılan ışık: yeşil (bitkilerin yeşil görünme nedeni).

Sayfa 25 – Işığa Bağlı Evre (Başlangıç)

Yer: Kloroplastın grana zarları

Olaylar:

• Klorofil ışık enerjisini soğurur.
• Su fotolizi gerçekleşir → oksijen açığa çıkar.
• Elektronlar ETS’ye aktarılır.
• Ürünler: ATP ve NADPH

Sayfa 26 – Işığa Bağlı Evre (Devam)

• Fotolizle açığa çıkan H⁺ iyonları, NADPH oluşumunda kullanılır.
• Elektronlar ETS boyunca enerji açığa çıkarır → Bu enerjiyle ATP sentezlenir.
• Bu evrenin ürünleri: O₂, ATP, NADPH
• Oksijen atmosfere verilir, ATP ve NADPH ise Calvin Döngüsü’nde kullanılır.

Sayfa 27 – Işıktan Bağımsız Evre (Calvin Döngüsü)

• Yer: Stroma
• Girdiler: CO₂ + ATP + NADPH
• Çıktılar: Glikoz ve organik moleküller
• Ara ürün: PGAL (3 karbonlu bileşik)
• Calvin döngüsü sayesinde bitkiler şeker, nişasta, yağ ve protein sentezler.

Sayfa 28 – Fotosentez Hızına Etki Eden Faktörler (Işık)

• Işık şiddeti: Artışı fotosentez hızını belirli bir seviyeye kadar artırır, sonra sabitlenir.
• Işığın dalga boyu: Kırmızı ve mavi ışıkta hız yüksektir, yeşil ışıkta düşüktür.

Sayfa 29 – CO₂ Miktarı

• Calvin döngüsü için gerekli ham madde: CO₂
• CO₂ artışı fotosentezi hızlandırır, ancak belli bir noktadan sonra sabitlenir.
• Ortamdaki CO₂ tutucular (Ca(OH)₂, KOH vb.) fotosentezi yavaşlatır.

Sayfa 30 – Sıcaklık, Su, Mineraller, pH

• Sıcaklık: Optimum sıcaklık yaklaşık 33 °C’tur. Çok düşük veya yüksek sıcaklıkta fotosentez yavaşlar.
• Su: Suyun azalması fotosentezi sınırlar.
• Mineraller: Mg, Fe, K, N, P gibi elementler fotosentez enzimleri ve klorofil için gereklidir.
• pH: Toprağın pH değeri fotosentezde görev alan enzimlerin çalışmasını doğrudan etkiler.

Sayfa 31 – Kontrol Noktası

• Fotosentez ökaryotlarda kloroplastta, prokaryotlarda sitoplazmada gerçekleşir.
• Işığa bağlı evre: ATP ve NADPH üretilir, O₂ açığa çıkar.
• Işıktan bağımsız evre: CO₂ → glikoz sentezi.
• Enerji kaynağı: Güneş ışığı
• Hammaddeler: Su ve CO₂
• Ürünler: Besin (glikoz) ve oksijen