11. Sınıf Meb Felsefe Sayfa 54 Cevapları

Metin Analizi

Aşağıdaki metni okuyup metinden hareketle verilen soruları cevaplayınız.
ERDEMLİ ŞEHİR
Sakinlerinin ancak mutluluğa erişmek maksadıyla yardımlaştıkları bir şehir, erdemli bir şehir olur. (…) Bütün şehirleri mutluluğa erişmek maksadıyla el ele vererek çalışan bir millet de erdemli bir millettir. Bütün milletleri, mutluluğa ulaşmak maksadıyla el birliğiyle çalışan bir dünya da erdemli bir dünya olur. Erdemli şehre aykırı olan şehirler şunlardır: cahil şehir, bozuk şehir, değişmiş şehir, şaşkın şehir.

… Kendisinden daha yetkili hüküm veren herhangi bir kimse bulunmayan başkan: O, erdemli şehrin önderi ve birinci yöneticisidir. (…) Bu hâl ancak doğuşunda on iki meziyeti kendinde toplayan kimseye nasip olur.
• Evvela vücudunun tam ve her organının kıvamında olması lazımdır.
• Kendisine söylenen her şeyi tabiatıyla iyi kavrayıp anlaması lazımdır.
• Hafızası kuvvetli olmalıdır.
• Uyanık ve zeki olması lazımdır. Güzel konuşmasını bilmelidir.
• Güzel konuşmasını bilmeli ki zihnindeki her şeyi açıkça izah etsin.
• Öğretmeyi ve öğrenmeyi sevmesi, her şeyi kolayca öğretmesi lazımdır.
• Yemeye, içmeye ve hazlara düşkün olmaması ve tabiatıyla oyundan sakınması lazımdır.
• Doğruluğu ve doğru insanları sevmesi, yalandan ve yalancılardan nefret etmesi lazımdır.
• Ulu olması ve ululuğu sevmesi lazımdır.
• Adaleti ve adalet ehlini sevmesi, istibdattan, zulümden ve zalimlerden nefret etmesi lazımdır.
• İnsaflı mizaçta olmalı ki kendisinden adalet istendiği zaman şiddet göstermesin.
• Büyük bir azim ve irade sahibi olmalıdır.
…
Bütün bu meziyetlerin bir kişide toplanması güç olduğundan bu yaratılıştaki kimselere insanlar arasında az tesadüf edilir. Eğer erdemli şehirde öyle bir kimse bulunur ve bu kimse büyüdüğü zaman zikrettiğimiz şartlardan ilk altısını veya beşini kendinde toplarsa yönetici olur. Böyle bir adama hiç rastlanmazsa o şehrin yönetimine gelmiş olan ilk yöneticisi ile yerine geçenlerin verdikleri hükümler ve dinsel kurallar muhafaza edilirler. Fakat hikmet yönetimin şartı olmaktan çıktığı gün diğer şartlar bulunmuş olsa da erdemli şehir kralsız kalır. Şehri idare eden yöneticisi kral olmayınca şehir tehlikeye maruz olur.
Fârâbî, El-Medinetü’l Fâzıla (Erdemli Şehir)

1- Metinde kırmızıyla yazılmış kavramlarla ne anlatılmak istenmiştir?

Cahil şehir: Halkı, saadeti tanımayan şehirdir ve saadeti de düşünmezler. Kendilerine öğretilse bile onu Kabul etmez ve ona inanmazlar. Onlar ancak servet, sıhhat, şehvet, serazad yaşamak, şöhret-itibar kazanmak gibi zevahiri hayatın gayesi bilirler. Onların en büyük mutlulukları da bütün bu şeylerin bir arada toplanmasıdır.

Hikmet: Bilge kimsenin taşıdığı nitelik, bilge olma durumu.

2- Metinde altı çizili bölümde vurgulanmak istenen düşünce nedir? Açıklayınız.

Yöneticilerin toplum içinde önemli meziyetlere yani yeteneklere özelliklere sahip olması gerektiği, bu tür insanların da toplum içinde çok az sayıda bulunabileceği aktarılmaktadır.

3- Metinde geçen erdemli şehrin yöneticisinin özelliklerinden hareketle Fârâbî’nin dünya devleti oluşturma ideali, günümüz açısından uygulanabilir mi? Değerlendiriniz.

Bizce mümkün değildir. Hele de günümüzde hep çıkarlarını düşünen, her zaman için politika ile kirlenmiş siyasetçilerin olduğunu gördüğümüzde böyle yöneticilerin bu Dünyada yaşayamayacağını düşünürse Dünya Devleti olacak bir yapı ne yazık ki bulunamayacaktır.