11. Sınıf Meb Peygamberimizin Hayatı Sayfa 66-67-68-69-70 Cevapları

2. ÜNİTE ÖLÇME VE DEGERLENDIRME

A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcükleri yazınız.

1. Kur’an-ı Kerim’de peygamber anlamında resul ve nebi kelimeleri geçer.
2. Peygamberimiz (s.a.v.) Kur’an-ı Kerim’in önemli bir kısmında geçmiş ümmetlerin ve peygamberlerin kıssa bahsetmiştir.
3. Dinin yanlış ve günah olarak nitelendirdiği söz ve davranışlardan sakındırmaya terhib denir.
4. Mescid-i Nebi’nin etrafındaki odalarda günlerini eğitimle geçiren suffe ashabı kalırdı.

B. Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını ilgili alana yazınız.

5. Peygamberimizin (s.a.v.) eğitimde kullandığı terğib ve terhib arasındaki farkı kısaca açıklayınız.
Cevap: Terhib “dinin yanlış ve günah olarak nitelendirdiği söz ve davranışlardan sakındırmak”, terğib ise “doğru, faziletli kabul ettiği şeylere özendirip teşvik etmektir.” Peygamber Efendimiz tebliğ sürecinde insanın mizacındaki bu iki noktayı göz önüne alarak terğib ve terhibi beraber kullanmıştır.

6. Bir adamın Peygamberimize (s.a.v.) kıyametin ne zaman kopacağıyla ilgili sorduğu soruya, “Orası için ne hazırladın?” sorusuyla cevap vermesi Allah Resulü’nün (s.a.v.) eğitimde kullandığı hangi metotla açıklanır?
Cevap: Bu Dünya’nın bir sınav olduğu ve burada yaptıklarımızın, hazırlıklarımızın ahiret hayatını belirleyeceği vurgulanmıştır.

7. Peygamberimizin (s.a.v.) eğitim metotlarından nasihat ve vaazı kısaca açıklayınız.
Allah Resulü (s.a.v.) kendini görevine adamıştır. Bir eğitimcide bulunması gereken nitelikler O’nda fazlasıyla vardır. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.), insanlara devamlı ümit ve müjde vermiştir. İslam’ın müminlere cenneti kazandıracağını, onları cehennemden kurtaracağını ve daha önemlisi Allah’ın rahmetine kavuşturacağını anlatmıştır. En çetin dönemlerde müminlere ümit ve müjde vermiştir. Anlatacağı konuya dikkat çekmek, merak ve ilgi uyandırmak için soru sorardı. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.), geçmiş dönemlerde olan hadiseleri de hikaye etmiş ve bu suretle sahabe-i kirama ders vermiştir.

8. Peygamberimizin (s.a.v.) insanlar arası ilişkilerde yaptığı hangi çalışmalar onun hedef kitlesinin tüm insanlık olduğunun delilidir?
Onun daveti hem inançsızlara ve hem de diğer din mensuplarınadır. Ona inen Kitap Kur'an-ı Kerim bütün insanlığın hidayeti rehberidir. Aşağıdaki ayetler bu hakikate işaret ediyor.

Ey ehli Kitap. Peygamberlerin arası kesildiği bir sırada size elçimiz geldi.
Gerçekleri size açıklıyor ki, (kıyamette) 'Bize bir müjdeleyici ve uyarıcı gelmedi demeyesiniz. İşte size müjdeleyici ve uyarıcı gelmiştir. (Maide, 19)

Ey peygamber! Biz seni hakikaten bir şahit, bir müjdeleyici bir uyarıcı olarak gönderdik. (Ahzab, 45, Fetih, 8)

Biz seni bütün insanlara ancak müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik. Fakat insanların çoğu bunu bilmezler. (Sebe, 28)

9. Hicretten önceki eğitim mekânlarını kısaca açıklayınız.

Cevap: Mahalle mektepleri ve Badiye (çöl) adında Arap dilinin öğretildiği yerler vardı. Mekke döneminde Hz. Peygamber (s.a.v), ashabına nazil olan ayetleri öğretmek, onlara dini esasları anlatmak için ilk eğitim ve öğretim müessesi olarak El-Erkam ın evini seçmişti. Kaynaklara "Dar ul-Erkam" olarak geçen bu evde Peygamberimiz (s.a.v), hem Kureyş den gizlenmiş, hem de davet vazifesini yürütmüştü.

10. Hz. Âişe’nin ilme katkısını bir örnekle açıklayınız.

Küçük yaşından itibaren Kur'an'ı ezberlemeye başlamış, ayetlerin kıraat tarzını iyice öğrenmişti. Bilhassa Medine'de nazil olan ayetlerin nüzul sebeplerini, delâletlerini, tahlil ve değerlendirmelerini ve her ayetle nasıl istidlâl edilip ahkâm çıkarılacağını çok iyi bilirdi. Kur'an'ı en iyi anlayanlardan biriydi.

Sünneti de çok iyi anlamış olan Hz. Âişe (ra), hadislerden istinbât ve kıyas suretiyle yeni hükümler çıkardı. Onun içtihat ve fetvaları, kendisinin bir fakih ve müçtehit olarak kabul edilmesini sağladı. Hz. Peygamber'in ashabı arasında, çok sayıda fetva vermesiyle meşhur olan yedi kişiden biri de Hz. Âişe'dir. Birçok fıkhî mesele yanında usûl-i fıkıh, hikmet-i teşrî ve bilhassa ferâiz sahalarında derin bir kültür ve anlayışa sahipti.

11. “Allah’ın en sevdiği amel az da olsa devamlı olandır.” (Buhârî, Rikak,18) Hadis-i şerifi ile ilim arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Kısaca açıklayınız.
Cevap: İlim süreklilik arz eder ve her zaman öğrenmeye devam etmeliyiz.

12. Peygamberimizin (s.a.v.) çocuklara davranışları nasıldı? Kısaca açıklayınız.
Cevap: Hazret-i Peygamber -sallâllâhü aleyhi ve sellem-, çocuklara dâima derin bir muhabbet gösterir; onları öper, okşar; mübârek parmaklarını tarak yaparak onların saçlarını düzeltirdi. Çocuklara muhabbet göstermeyenlerden hoşlanmaz; onları kabalık ve katılıkla nitelerdi.

13. Peygamberimizin (s.a.v.) eğitim mekânlarından biri olan Mescid-i Nebi’de ibadet dışında hangi faaliyetler yapılmaktaydı?
Cevap: Arap tarihi, ensâb ilmi, Câhiliye çağının içtimaî vaziyeti, örf ve âdetleri hakkında geniş bilgi sahibi idi. Şiir ve edebiyat ile tarih ve ensâbı, bu konularda ihtisas derecesinde bilgi sahibi olan babası Hz. Ebû Bekir’den öğrenmişti. Ahlâk ve davranışlarında olduğu gibi ilme merakı bakımından da babasına benzemişti. Hz. Peygamber’den aldığı feyiz sayesinde İslâm esaslarının en mümtaz öğreticisi oldu. Kur’ân-ı Kerîm’i tefsir etti. Sünnet-i nebeviyyeyi nakl ve şerhetmekle kalmadı, aynı zamanda onun doğru anlaşılması hususunda ilmî tenkit zihniyetini ortaya koydu. Rivayet ettiği hadislerin sebeb-i vürûdunu ve delâletlerini beyan eder, ayrıca Kur’an-ı Kerim’e muhalif bir unsur ihtiva edip etmemesi bakımından onları incelemeye tâbi tutar, bazı sahabilerin rivayet sırasında yaptıkları hataları düzeltirdi. Bir kısım hadislerin baş veya son taraflarının yahut esbâb-ı vürûdunun iyi bilinmemesinden kaynaklanan hataları düzeltirken “yanıldı”, “unuttu”, “hadisin baş tarafını nakletmeyip sonunu nakletti” gibi ifadeler kullanarak İslam dünyasında tenkit zihniyetinin gelişmesine öncülük etti.

C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.

14. Aşağıdakilerden hangisi ülü’l-azm sıfatı bulunan peygamberlerden değildir?
A) Hz.İbrahim B) Hz.Yakup C) Hz.Musa D) Hz.İsa E) Hz.Nuh

15. Aşağıdakilerden hangisi yanlış inanç ve düşüncelerin tashihi metoduna örnek verilebilir?
A) Namazın vaktinde kılınması
B) Amelin az da olsa devamlı olması
C) Hz. Peygamber’in çocuk ağlaması duyduğunda namazı kısa tutması
D) İtibarlı birisi suç işlediğinde görmezden gelinmemesi
E) İhlasla amelde bulunmanın öneminin belirtilmesi

16. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Âişe’nin lakaplarından birisidir?
A) Zinnureyn B) Ümmü Süleym C) Ümmü’l-mü’minîn
D) Tahire E) Ümmü Rüman

17. “Kul bir günah işlediğinde kalbinde siyah bir nokta belirir. Eğer sahibi pişman olur tövbe ederse kalbi yine parlar. Günaha devam ederse bu leke çoğalır. Nihayet öyle bir duruma gelir ki leke bütün kalbi istila eder.” (İbn Mâce, Zühd, 29)
Bu hadisin vurguladığı eğitim metodu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğretimde uygulamaya önem vermesi
B) Muhatabının özelliklerini gözetmesi
C) Sevgi, şefkat ve merhameti esas alması
D) Nasihata önem vermesi
E) Kalp ve nefs eğitimini öncelemesi

18. Hz. Âişe’nin hadis dışında başarılı olduğu ilimler hangi şıkta doğru olarak verilmiştir?
A) Tefsir, fıkıh, tarih B) Şiir, matematik, coğrafi ilimler C) Fen bilimleri, edebiyat
D) Tarih, coğrafi ilimler E) Fen, sosyal bilimler

“Allah’ın benimle gönderdiği hidayet ve ilim, (farklı yapılardaki) topraklara düşen bol yağmura benzer. Bunlardan bazıları temizdir, suyu alır, bol bitki ve ot yetiştirir. Bazıları kuraktır, suyu (yüzeyinde) tutar. Bu sudan insanlar yararlanır; hem kendileri içerler hem de (hayvanlarını) sularlar ve ziraat yaparlar. Diğer bir toprak çeşidi de vardır ki dümdüzdür (Ona da yağmur düşer.). O ne su tutar ne de bitki yetiştirir. Allah’ın dinini inceden inceye kavrayan, Allah’ın beni kendisiyle gönderdiğinden (hidayet ve ilimden) faydalanan, öğrenen ve öğreten kimse ile (bunları duyduğu vakit kibrinden) başını bile kaldırmayan ve kendisiyle gönderildiğim Allah’ın hidayetini kabul etmeyen kimsenin misali işte böyledir.”
(Buhârî, İlim, 20.)
19, 20, ve 21. soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız.

19. Hz. Peygamber, yağmur ve toprak arasındaki ilişki üzerinden yaptığı benzetme ile nasıl bir öğretim yöntemi kullanmıştır? Bu yöntemin faydaları nelerdir?
Cevap: Bir şeylerin oluşabilmesi için önce ekmek gerektiği ve emek verilmesi gerektiğini vurgulamıştır.

20. Peygamberlerin gönderiliş amaçları düşünüldüğünde metinden çıkarılacak sonuç ne olmalıdır?
Cevap: Hidayet ve ilim ışığında Allah’ı ve İslamiyet’i insanlara anlatmak.

21. “… Diğer bir toprak çeşidi de vardır ki dümdüzdür (Ona da yağmur düşer.). O, ne su tutar ne de bitki yetiştirir…” (Buhârî, İlim, 20.) ifadesiyle kimler kast edilmiştir?
A) İlim öğrenmek isteyenler
B) Öğrenci yetiştirenler
C) Allah’ın hidayetinden faydalananlar
D) Hidayet ve ilimden nasibi olmayanlar
E) Allah’ın dinini inceden inceye kavrayanlar