Beslenmeye bağlı hastalıklar nelerdir

Günümüzde beslenmeyle ilgili sağlık problemleri görülmektedir. Obezite, çölyak, besin alerjisi ve diyabet bu hastalıklardan bazılarıdır. Obezite, aşırı şişmanlık demektir. Aşırı ve yanlış beslenme ile az hareket etme obezitenin başlıca nedenlerindendir. Çölyak hastaları, içinde buğday, arpa ve yulaf olan yiyecekleri yememelidirler. Bu hastalar, doktorların önerdiği yiyecekleri yemelidirler.

Diyabet hastaları ve besinlere karşı alerjisi olanlar doktorların beslenme önerilerine uygun davranmalıdırlar. Verilen beslenme çizelgesine uymalıdırlar. Doktor kontrollerine zamanında gitmelidirler. Dengeli ve düzenli beslenmek, egzersiz yapmak birçok hastalıktan korunmamızı sağlar.

OBEZİTE 3 KAT ARTTI

Yapılan çalışmalar, son 30 yılda çocuklarda görülen obezite oranının 3 kat arttığını gösteriyor. Üstelik en büyük nedeni yanlış beslenme ve hareketsizlik. Büyüme ve gelişme çağında çocuğa doğru bir beslenme davranışının benimsetilmesi ve mutlaka sevdiği bir spor dalına yönlendirilmesi çok önemli.

DİYABET TEHDİT EDİYOR

Dünya Sağlık Örgütü, 2030 yılına kadar en hızlı artış göstereceği bilinen hastalığın obezite ve buna bağlı olarak ortaya çıkan şeker hastalığı olacağına işaret ediyor. Kilo alımı ve vücutta yağlanma ile birlikte vücutta şekerin metabolizmasından sorumlu olan insülin hormonunun işleyişinde bazı aksaklıklar meydana geliyor ve vücutta kullanılamayan şeker bir taraftan yağlanmaya neden olurken diğer yandan daha fazla şeker tüketimini tetikliyor.

HİPERTANSİYON ARTIYOR

Çocuklarda düzensiz ve sağlıksız beslenme neticesinde kilo artışıyla alakalı olarak kan basıncında yükseliş görülme eğrisi yükseliyor. Özellikle de ailede yüksek tansiyon öyküsü bulunan anne babaların, çocuklarının beslenme ve kilo kontrolüne çok dikkat etmesi gerekiyor.

KALP KRİZİ RİSKİ

Annelerin aktif bir şekilde iş ve sosyal hayatta yer alması çocukları da hazır beslenmeye daha çok itmeye başladı. Erken yaşlarda yüksek kolesterol ve kalp krizi ile karşılaşan gençlerin sayısı hergeçen gün artıyor. Ebeveynlerin ürün satın alırken mutlaka etiket okumaları ve hele de kızartma yöntemiyle evde pratik olarak pişirilebilecek gıdaları tercih etmemeleri, çocuklarına doğru bir rol model oluşturmaları açısından da son derece önemli.

ENFEKSİYONLARA SIK YAKALANMA

Güçlü bir bağışıklık sistemi şüphesiz ki sağlıklı beslenmeyle doğrudan ilişkili. Gün içerisinde yeterli miktarda protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral alan metabolizma hastalıklarla daha kolay mücadele ediyor. "Yapılan son çalışmalar 'basit şeker' denilen rafine şeker tüketiminin artmasının vücut direncini, akyuvar aktivitesini kısıtlayarak düşürdüğünü göstermektedir. Tam buğday ve tam tahıl ürünlerinin kullanımı basit şeker alımını azaltmaya yardımcı olacaktır" diyor.

KANSER TETİKÇİSİ

Okul çevrelerinde açıkta satılan, sağlıksız pişirme yöntemleri kullanılarak pişirilen, besin saklama konusunda hatalar zinciri oluşturan, vitamin ve minerallerden yetersiz kaynakların sürekli kullanımı vücutta toksik etki yaratarak bağışıklık sistemini düşürüyor ve kanserin tetikçisi haline geliyor. Bu nedenle antioksidan kaynaklar denilen sebze ve meyveden zengin sağlıklı bir beslenme tarzının çocuklara benimsetilmesi hayati önem taşıyor.

DEMİR EKSİKLİĞİ YAYGIN

Çocuklarda demir eksikliği yaygın görülen önemli bir sorun. Demir minerali beyin ve sinir sistemi açısından büyük bir öneme sahip. Yetersizliğinde saçlarda dökülme, zihinsel fonksiyonlarda gerileme görülebiliyor. Demir açısından en iyi kaynaklar besinsel olanlar ve çocuğun; her gün mutlaka haşlanmış et ve sebze yemesi gerekiyor. Ayrıca haftada 2-3 kez kurubaklagil tüketiminin de desteklenmesi gerekiyor.

SİNDİRİM SİSTEMİ RAHATSIZLIKLARI

Günlük yaşam döngüsü içerisinde bağırsak faaliyetlerinde, kan değerlerinin dengelenmesinde ve tokluk yaratmada büyük faydalan sağlayan bir besin bileşimi olan posa, çocuklar için çok önemli. Sıklıkla hazır gıda ile beslenen, sebze ve meyve grubunu yeterli ölçüde almayan, meyveyi posasıyla bütün halde tüketmek yerine suyunu içmeyi tercih eden çocukların bağırsak hareketleri yavaşlıyor ve kabızlık gelişiyor. Bu nedenle her çocuğun günlük toplam 5-6 porsiyon meyve ve sebze tüketmesi gerekiyor.

BÜYÜME VE GELİŞMEDE GERİLİK

Çocukların gün içerisinde aldığı enerji kadar besinin içeriğinin de önemi büyük. Örneğin 11 gram şeker ile 90 gram üzüm aynı enerjiyi içeriyor. Ancak üzümde fosfor, A vitamini ve potasyum bulunurken şekerde ise vitamin ve mineral sözkonusu değil. Çocuğun küçük yaşlardan itibaren buna benzer küçük karşılaştırmalar yaparak sağlıklı olanı tercih etmesinin sağlanması gerekiyor. Öteyandan iyot alımı da çok önemli. İyot, büyüme ve gelişmeden sorumlu tiroid hormonlarının doğru şekilde çalışmasını sağlayarak, zihinsel ve fiziksel gelişime katkıda bulunuyor. Okul başarısı ve öğrenme yeteneği ile doğrudan ilişkili. Yeterli iyot alımının desteklenmesi için; evde iyotlu tuz kullanılması ve haftada 2-3 kez balık tüketilmesi gerekiyor.

OKUL BAŞARISINDA DÜŞÜŞ

Yapılan çalışmalar, sağlıksız ve dengesiz beslenen öğrencilerin, okul başarısında düşüş olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle sabah kahvaltısının başarı, öğrenme kabiliyeti, konsantrasyon ve ezber yeteneği üzerinde doğrudan etkisi var. Üstelik okul çağı dönemi, çocukların fazlaca acımasız eleştirilerde bulunabildiği bir dönem. Acıbadem Etiler Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Melis Torluoğlu, "Bu nedenle kilolu çocuk, arkadaşlarının yanlış bir sözü, davranışı karşısında yaşam boyu psikolojik bir sorunla uğraşabiliyor. Ayrıca kendi kendini kusturma, idrar söktürücü ilaç kullanıp sık idrara gitme gibi birçok davranış bozukluğu gelişebiliyor" dedi.