Buhûrîzâde Mustafa Itrî’nin dinî musikiye katkısını araştırınız

Türk Müziği Tarihinin en önemli isimlerinden biri olan Buhurizade Mustafa Itri Efendi, İstanbul’da Mevlanakapı yakınlarındaki Yayla semtinde doğdu. Kaynaklarda doğum tarihi, ailesi ve öğrenimi konusunda bilgi bulunmamaktadır. Rauf Yekta Bey Itri’nin 1640 yılında, Suphi Ezgi ise Ameli Nazari Türk Musikisi adlı eserinde 1630 yılında doğmuş olabileceğini ifade etmiştir.

Itrî, İstanbul’da Mevlânâkapı civarındaki Yayla (eski adıyla Yaylak) semtinde doğdu. Asıl adı Mustafa olup 1630-40 tarihleri arasında doğduğu tahmin ediliyor. Şiirlerinde kullandığı Itrî mahlası ve Buhûrîzâde lakabıyla tanındı. Bu lakabın kendisine mi ailesine mi ait olduğu bilinmiyor.

Kırım Hanı I. Selim Giray’ın Çatalca’da bulunan çiftliğindeki mûsiki toplantılarında büyük itibar gören Itrî, Sultan IV. Mehmet döneminde (1648-1687) sarayda mûsiki hocası ve hânende olarak görev yaptı. Sultan IV. Mehmet’in onu sık sık saraya davet ederek bestelediği eserleri bizzat kendisinden dinlediği rivayet edilir.

Cami Musikisine dair eserleri:

• Segâh Tekbir
• Segâh Salat-ı Ümmiye
• Dilkeşhaveran Sala
• Maye Cuma Salatı
• Pençgâh Tevşih, “No’la tacım gibi başımda götürsem daim”
• Rast Tevşih, “Çün doğup tuttu cihan”
• Nühüft Tevşih, “Sayesi düşmez yere bir böyle nahl-i tursun”
• Rehavi-Rast Tevşih/Fahte, “İlahî Mefâtihü’l Hûdâ oldu hilâlin ya Resulallah”

Tekke Musikisine dair eserleri:

• Rast Na’t-i Şerif (Na’t-i Mevlana)
• Segah Âyin-i Şerif