Fön rüzgârının etkili olduğu yamaç boyunca ne gibi durumların yaşanması beklenir

Fön (föhn) rüzgarları, dağ ve tepelerin yamaçları boyunca alçalan havanın hareketleri ile oluşan rüzgar çeşididir.

İsviçre Alplerinde ilk kez görülmüştür. Fön rüzgarı hava sıcaklığını 1-2 saat içinde 10-15 derece artırır. Kışın estiklerinde çığlara ve su baskınlarına, yazın estiklerinde ise orman yangınlarına ve ürünlerin kurumasına neden olur. Diğer adı "alize"dir, sıcak esen bu rüzgar, saç kurutma makinelerine de isim kaynağı olmuştur.

• Hava kütlelerinin bir dağ yamacını aşarak öbür yamaçta alçalması sonucu oluşan sıcak ve kurak rüzgarlardır. Türkiye'de Akdeniz-Karadeniz kıyıları ile Konya çevresinde görülür.
• Dağların denizlere paralel olduğu yerlerde, denizden gelip dağın yamacına çarpan nemli hava dağı aşmak için yükselmeye başlar. Nemli havanın irtifa ile soğuma oranı (SALR - saturated air lapse rate); 1000 feet'te 1,8 derecedir. Hava yükseldikçe iyice doygunluğa ulaşır ve en sonunda zirveye yakın bir yerde yağış bırakarak kuru hale geçer. Bu sefer dağın karaya bakan yamacına doğru alçalmaya başlar ve kuru olduğu için 1000 feet'te 3 derece ısınır (DALR - dry air lapse rate) bunun sonucunda, dağın yamacına çarpan serin ve nemli hava, daha sıcak ve kuru olarak dağın karaya bakan yamacından fön rüzgarı olarak esmeye başlar.
• Fön rüzgarları dağın iki yamacında sıcaklığın farklı olmasında son derece etkilidir.
• Bitkiler üzerinde kurutucu etki yapar.
• Orman yangınlarının oluşumunda etkisi olur.
• Kış aylarında karın erken erimesine, sel ve çığ olaylarına neden olur.
• Yaz mevsiminde ise ürünlerin erken olgunlaşmasını katkı sağlar.
• İnsan sağlığına da olumsuz etkileri vardır.