10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Kayaçlar ve Yer Şekilleri Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Gün Yayınları 1. Ünite Doğal Sistemler Sayfa 40, 41 Kayaçlar ve Yer Şekilleri Ölçme ve Değerlendirme Etkinlik Soruları ve Cevapları

Kayaçlar ve Yer Şekilleri Ölçme ve Değerlendirme

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 40 Cevabı

A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.

1. Mantodaki konveksiyonel akımların nedeni nedir?
Cevap: Mantonun alt kısımlarında yüksek sıcaklıktan dolayı yükselen maddeler üstte soğuyarak alt kısımlara dönmektedir. Bu sıcaklık farkı mantodaki konveksiyonel akımların nedenidir.

Mantodaki konveksiyonel akımların nedeni

2. Taş kömürü hangi jeolojik dönemde oluşmuştur?
Cevap: Taş kömürü Paleozoik’te (Birinci Jeolojik Zaman) oluşmuştur.

Taş kömürü hangi jeolojik dönemde oluşmuştur

3. Kayaçları oluşumlarına göre sınıflandırınız.
Cevap: Kayaçlar; püskürük (iç ve dış püskürükler), tortul (fiziksel, kimyasal, organik) ve başkalaşım kayaçlar olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır.

Kayaçlar oluşumuna göre kaça ayrılır

4. Organik tortul kayaçlar hangileridir?
Cevap: Organik tortul kayaçlar taş kömürü, linyit, turba, tebeşir ve mercankayadır.

Organik tortul kayaçlar hangileridir

5. Karstik şekiller hangi tür kayaçlar üzerine oluşur?
Cevap: Karstik şekiller kalker, jips ve kaya tuzu gibi suda kolay çözünen kayaçların yaygın oluğu yerlerde görülür.

Karstik şekiller hangi tür kayaçlar üzerine oluşur

6. Andezit, konglomera ve gnays hangi tür kayaçlardır?
Cevap: Andezit dış püskürük, konglomera fiziksel tortul ve gnays başkalaşım kayaçlardır.

Andezit, konglomera ve gnays hangi tür kayaçlardır

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

1. Yer kabuğu sial ve sima adı verilen katmanlardan oluşur.
2. Yer kabuğu levha adı verilen parçalardan oluşur.
3. Bazalt dış püskürük kayaçlardandır.
4. Kalker, yüksek sıcaklık ve basıncın etkisiyle mermere dönüşür.
5. Molozların doğal bir çimentoyla birleşmesiyle breş (moloz taş) oluşur.
6. Uygun koşullar oluşunca püskürük, tortul veya başkalaşım kayaçlardan herhangi birinin diğerine,
sonra başka bir kayaç türüne dönüşmesine kayaç döngüsü denir.

C. Metne göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.

1. Fosillerin jeoloji bakımından önemi nedir?
Cevap: Yer kabuğunun kısımları olarak ele alınan tabakalı kayaların formasyonlarından, bileşimlerinden, istiflenmelerinden, ve korelasyonlarından söz eden, bir alan veya bölgedeki kayaların nitelik, kalınlık, istiflenme, yaş ve korelasyon yönlerinden ele alan tasvirci jeoloji bölümüdür. Bu da fosillerin jeoloji biliminde kullanıldığını göstermektedir.

2. Paleontolojinin ekonomiye ne tür katkıları bulunmaktadır?
Cevap: Paleontoloji, fosillerin incelenmesi, araştırılması, korunması ve sergilenmesi konusunda çalışmalar yapar. Birçok yerde fosillerin ortaya çıkması mümkündür. Paleontoloji ekonomik olarak da çok değerlidir. Çünkü fosillerin korunması ve sergilenmesi turistik bir kazanç da getirmektedir. paleontolojinin ekonomiye katkıları arasında bilimsel çalışmaların yapılmasıyla beyin göçünün gerçekleşmesi, fosillerin korunması ve sergilenmesiyle turistik çalışmaların yapılması gibi katkılar bulunmaktadır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 41 Cevabı

1. I. Linyit yatakları görülen yerler, Tersiyer’de (Üçüncü Jeolojik Zaman) zengin bir bitki örtüsüne sahipti.
II. Alp-Himalaya dağlarının yüksekliği Kale- doniyen ve Hersinyen dağlarına göre daha azdır.
III. Türkiye’nin bulunduğu alan Mezozoik’te (İkinci Jeolojik Zaman) deniz ortamındaydı.
Yukarıda jeolojik devirler hakkında verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
Cevap: E

2. I. Yaklaşma
II. Uzaklaşma
III. Yan yana yer, değiştirme
Yukarıdakilerden hangileri levha hareketlerinin yönünü ifade etmektedir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: E

3. I. Kıtaların girinti ve çıkıntılarının birbirine uyması,
II. Mantoda dikey yönde hareketlerin olması,
III. Yer kabuğunda yükselti farklarının bulunması,
Levhaların hareket etmesinin nedenleri arasında yukarıdaki olgulardan hangileri yer almaktadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: B

4. I. Volkanik arazidir.
II. Selinti sularının aşındırması fazladır.
III. Bitki örtüsü gürdür.
Peribacalarının yaygın olduğu bir yer için yukarıdaki yargılardan hangilerine varılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Cevap: D

5. I. Bazalt
II. Andezit
III. Mercankaya
IV. Linyit
Yukarıdaki kayaçlardan hangi ikisinin yaygın olduğu yerlerde dağlara rastlama olasılığı daha yüksektir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV
Cevap: A

6. Aşağıdaki kayaçlar oluşumlarına göre ikişerli gruplandırılırsa hangisi bu gruplandırmanın dışında kalır?
A) Gnays B) Linyit C) Jips D) Kuvarsit E) Kalker
Cevap: B

7. Aşağıdaki kayaçlardan hangisinde fosil bulunma olasılığı yüksektir?
A) Bazalt B) Kuvarsit C) Kalker D) Obsidyen E) Gnays
Cevap: C

8. Ufalanmış kaya parçalarının doğal bir çimentoyla birleşmesi sonucu oluşan kayaçlara aşağıdakilerden hangisi örnek verilebilir?
A) Siyenit B) Jips C) Mercankaya D) Gre E) Tebeşir
Cevap: D