Merkeziyetçi yapı anlayışı ile Selçuklulardaki Ülke toprakları hanedan ailesinin ortak malıdır

Selçuklular, ilk Türk devletlerinde var olan "kut" anlayışını İslam'ı benimsedikten sonra da belirli şekillerde devam ettirmişlerdir. "Ülke toprakları hanedan ailesinin ortak malıdır," anlayışı Orta Asya'dan gelmektedir. Tanrının yönetmek için verdiği yetki ,"kut", hanedan ailesinin kanında dolaştığı için ülke hanedan erkeklerinin ortak malı sayılıyordu. Göktürk Devleti çok başlılık yüzünden dış tehditlere karşı savunmasız kalmıştı.

Bu durum, ilk Türk devletlerinde olduğu gibi Selçuklular için de merkeziyetçi yapı açısından sorun çıkarmıştır. Birden fazla varis veya hak sahibi olunca merkezi gücün tek kişinin ellerinde toplanması zorlaşıyor, taht kavgaları kardeşleri birbirine düşürüyor, ülkede tek bir otoritenin tanınması güçleşiyordu.

• Ülke toprakları hanedan ailesinin ortak malıdır denerek, taşra yönetiminde melikler görevlendirilmiştir.
• Bu sayede onlara halkın ve yöneticilerin uyması sağlanmıştır.
• Ayrıca Türkmenler kağan soyundan olmayanların etrafında toplanması önlenmiştir.
• bu merkeziyetçi yapıyı güçlendirmiş, bölünmeleri önlemiş, aileden başka yöneticilerin seçimin kolaylaştırmıştır.