Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin önemi ile ilgili neler söylenebilir

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türk Boğazlarından (Çanakkale ve İstanbul) geçiş rejimini ve boğazlar bölgesinin güvenliği işlerini düzenleyen sözleşmedir. 1923’te Lozan Antlaşması ile birlikte imzalanan Boğazlar Sözleşmesinin yerine geçmiştir.

Boğazlar Meselesi Lozan’da anlaşmazlıkların yaşandığı bir mesele olmuştur. Lozan’da belli bir komisyonun kurulması ve bu komisyona Türkiye’nin başkanlık etmesi, boğazların askerlerden arındırılması Türkiye’nin çıkarlarına uymamaktaydı.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin sağlanmasında Boğazların statüsü değiştirilmiştir. Boğazlar, Türkiye’nin kontrolünde kalmış ve fakat ticari gemilerin geçişine izin verilmiştir. Boğazlar konusunda Türkiye bir hakimiyet sağlayarak bağımsızlığına karşı tehdit olarak kabul ettiği unsurları bertaraf etmeyi de başarmıştır.

Montrö Antlaşması ile boğazlardan serbest olarak ticari gemilerin geçmesi Kabotaj Kanunu dahilinde tekrardan düzenlenmiş ve milli çıkarlar böylece korunmuştur. Türkiye bağımsızlığını elde etmek amacıyla siyasi mücadeleler vermeye devam etmiştir.