1929 yılında başlayan ve dünya genelinde etkileri görülen ekonomik kriz

Büyük Buhran, 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı veya pek bilinmeyen ismiyle Büyük Depresyon, 1929'da başlayan (etkilerini ancak 1930 yılının sonlarında tam anlamıyla hissettiren) ve 1930'lu yıllar boyunca devam eden ekonomik buhrana verilen isimdir. Buhran, Kuzey Amerika ve Avrupa'yı merkez almasına rağmen, dünyanın geri kalanında da (özellikle de sanayileşmiş ülkelerde) yıkıcı etkiler yaratmıştır.

Bunalımın başladığı ülke ve nedenleri:

Kara perşembe olarak bilinen 1929 Buhranı tüm ülkeleri etkilemekle birlikte ilk olarak Amerika’da kendisini göstermeye başlamıştır.

Nedenleri:

• Amerika’nın diğer devletlere verdiği paraları geri alamaması,
• Amerika'nın, bankaların dengesiz bir şekilde verdiği kredilerin önüne geçememesi,
• Para basmayan Amerika'nın altın standardında takılı kalması,
• Almanya’nın savaş tazminatı için nakit para değil altın talep etmesi ile Amerika'nın nakit para sıkıntısı çekmesi.

Dünya genelindeki etkileri:

• Amerika’da 4.2 milyar dolar para yok oldu.
• 4000’den fazla banka battı.
• İnsanların hem maddi varlıkları hem de sosyal statüleri kayboldu.
• Para bulamayan insanlar ihtiyaçlarını takas yolu ile karşılamaya başladı.
• Yüz binlerce insan işsiz kaldı.

Türkiye’ye etkileri:

• Tarımsal ürünlerin fiyatlarında büyük bir düşüş yaşandı bu nedenle de Türkiye’nin dış ticaret hacmi daraldı.
• Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerin fiyatlarında büyük bir yükseliş olmaya başladı.
• Ülkede üretim neredeyse durdu ve bu durum çiftçileri çok fazla zor durumda bıraktı.
• Türkiye’nin bütçe gelirleri 225 milyondan 204 milyona kadar düştü.
• Gümrük vergileri 55 milyondan 33 milyona düştü.
• Türkiye genelinde ciddi bir para sıkıntısı yaşanmaya başladı ve halk adeta yoksullaştı.