Lozan Barış Antlaşması maddeleri ve önemi nedir

Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan kentindeki Rumine Sarayı'nda; TBMM temsilcileri, Birleşik Krallık, İtalya, Fransa, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya tarafından imzalandı.

Lozan Antlaşması önemi nedir

Lozan Antlaşması Osmanlı İmparatorluğu ve Müttefik Devletler Fransa Cumhuriyeti, İngiltere Krallığı, İtalya Krallığı, Japonya İmparatorluğu, Yunanistan Krallığı ve Romanya Krallığı arasında, Birinci Dünya Savaşı'nın başından bu yana olan anlaşmazlıkları çözümlemek için yapıldı.

Lozan Antlaşması'nın orijinal dili Fransızca.

Lozan Antlaşması ile beraber, maddeleri Osmanlı İmparatorluğu için son derece ağır olan Sevr Antlaşması geçersiz sayıldı.

Lozan Antlaşması sayesinde tüm taraflar arasındaki anlaşmazlıklar giderildi ve modern Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırları tanımlandı.

Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlı İmparatorluğu'ndan geriye kalan tüm haklarından feragat etti ve karşılığında Müttefik Devletler, Türkiye Cumhuriyeti egemenliğini resmi olarak tanıdı.

Türkiye 23 Ağustos 1923'te, Yunanistan 25 Ağustos 1923'te, İtalya 12 Mart 1924'te, Japonya 15 Mayıs 1924'te ve Birleşik Krallık 16 Temmuz 1924'te Lozan Antlaşması'nı onayladı ve 6 Ağustos 1924 itibariyle geçerli sayıldı.

Lozan Antlaşması neden imzalandı

Yunan askeri birliklerinin Anadolu topraklarından çekilmesiyle beraber Mustafa Kemal Atatürk önderliğindeki Ankara merkezli Türk Ulusal Hareketi hükümeti, Osmanlı İmparatorluğu tarafından imzalanan 1920 tarihli Sevr Antlaşması'nın dayattığı toprak kayıplarına karşı çıktı.

İngiltere, Mezopotamya ve Kerkük bölgesindeki Türk etkisini zayıflatmak için için, Doğu Anadolu'da Kürt nüfusunun yoğun olduğu bölgeleri ayırdı.

Lozan Antlaşması sayesinde Doğu Anadolu, modern Türkiye Cumhuriyeti'nin toprağı sayıldı.

Bunun karşılığında Türkiye, Osmanlı'nın sahip olduğu petrol zengini Arap toprakları hakkından feragat etti.

Lozan Antlaşması tüm maddeleri

Lozan Antlaşması 143 maddeden oluşur. 143 maddenin en önemli konuları:

• Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırlarının belirlenmesi
• Osmanlı Devleti'nden kalan borçlar
• Boğazlar meselesi
• Savaş tazminatı
• Azınlıkların durumu
• Kapitülasyonlar
• Patrikhane
• Yabancı okulların durumu

Lozan Antlaşması için yapılan görüşmelerin kısa bir süre için sona ermesine yol açan maddeler:

• Kapitülasyonların kaldırılması
• Musul meselesi
• Boğazlar meselesi
• Musul ve Kerkük sorunu

Lozan Antlaşması önemli maddeleri hangileridir

• Düyun-u Umumiye İdaresi kaldırılacaktır. Osmanlı borçları Osmanlı Devleti’nden ayrılan devletler arasında paylaştırılacak ve Türkiye kendi payına düşen miktarı ödeyecektir.
• Azınlıklara tanınan ayrıcalıklara son verilecek, Türkiye sınırları içinde yaşayan tüm azınlıklar Türk vatandaşı sayılacak ve diğer vatandaşların yararlandığı haklardan yararlanacaklardır.
• İstanbul’da yaşayan Rumlar ve Batı Trakya’daki Türkler dışında kalan Yunanistan’daki Türkler ile Türkiye’deki Rumlar karşılıklı olarak yer değiştirecektir.
• Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılacaktır.
• Fener Rum Patrikhanesi Türk kanunlarına tabi bir kuruluş olarak İstanbul’da kalabilecektir.
• Patrikhane siyasi ve idari yetkileri olmaksızın sadece dinî ve ruhani işlerle uğraşacaktır.
• Yabancı okullar, Türk yasalarına uymak şartıyla faaliyetlerine devam edebilecektir.
• Türkiye-Suriye sınırı: 20 Ekim 1921’de Fransa ile yapılan Ankara Antlaşması’na göre belirlenecektir.
• Türkiye-Yunanistan sınırı: Mudanya Ateşkes Anlaşması’nda belirlendiği şekliyle Meriç Irmağı iki ülke arasındaki sınır olarak kabul edilecektir.
• Yunanistan Meriç’in batısında kalan Karaağaç ve çevresini savaş tazminatı olarak Türkiye’ye bırakacaktır.
• Türkiye-Irak sınırı: Türkiye ile İngiltere arasında dokuz ay içinde çözümlenmek üzere ileride belirlenecektir.
• Türkiye-İran sınırı: 1639’da imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması’ndaki şekliyle devam edecektir.
• Türkiye-Bulgaristan sınırı: II. Balkan Savaşı sonunda Türkiye ile Bulgaristan arasında imzalanan 1913 tarihli İstanbul Antlaşması’na göre belirlenecektir.