Taklidi ve tahkiki iman hakkında neler biliyorsunuz

Taklidi iman, kişinin delillere dayanmaksızın, ana-babadan veya çevresindeki insanlardan görerek ve öğrenerek iman etmesine denir. Bir nevi kişinin İslam toplumunda doğup büyümüş olmasının tabii sonucu olarak oluşan imandır. İslam ulemasının çoğunluğunun görüşüne göre bu tür bir iman geçerlidir. Ancak o kişi imanını akli ve dini delillerle güçlendirmediği için sorumludur. Zira, taklidi iman inkarcı ve sapık kimselerin ileri süreceği itirazlarla sarsıntıya uğrayabilir.

Tahkiki iman ise, delillere, bilgiye, araştırmaya ve kavramaya dayalı olan imandır. Taklidi imana göre daha şuurlu bir imandır. Kişi elde ettiği bu delillerle ileri sürülecek şüphe 12. Nisa Suresi, 162. ayet 13. Bakara Suresi, 177. ayet uyandırıcı, bir takım sapık düşüncelere karşı koyabilir ve bu imanın direncini kuvvetlendirir. Bu sebeple imanı, akli ve dini delillerle güçlendirerek, “taklit” seviyesinden “tahkik” seviyesine çıkarmak gerekir. Aslolan, her Müslümanın tahkiki imana sahip olması, neye, niçin ve nasıl inandığının şuurunda olmasıdır.

Peki, taklidi imanı nasıl tahkiki imana dönüştürebiliriz

Yine bu konuda Bediüzzaman Said-i Nursi Hazretleri’nin de buyurduğu gibi taklidi imandan kurtulup, tahkiki imana ulaşmanın iki yolu vardır.

1. Birincisi, tarikat ve tasavvuf yoludur ki; nefsi terbiye ve ruhu terakki ettirerek, keşif ve şuhud ile hakikate yetişmektir. Bu makama halk arasında; kalp gözü açılmış, tabiri kullanılır. Bu makama ulaşanlar, iman hakikatlerini göz ile görür gibi müşahede ederler. Bu yol çok nurlu ve çok feyizlidir. Fakat azami itina ve çok gayret isteyen bir yoldur. Bu yola çokları talip olur, ancak keşif ve şuhud denilen bu makama çok azı yani ehass-ı havas denilen seçilmiş insanlar ulaşır. Bunların imanı şuhûdîdir. Bizler, bu yol ile tahkike ulaşmaya çalışan kardeşlerimize Allah’tan muvaffakiyet diliyoruz.
2. İkinci yol ise, Kuranî bir tarzda, akıl ve kalbin birleşmesiyle, hakka-l yakin derecesinde bir ilme-l yakinin kuvvetiyle iman hakikatlerini tasdik etmektir. Yani, iman hakikatlerini, adeta göz ile görmek kuvvetinde sağlam deliller ile bilmektir. Bu yol Kur’an’ın yoludur.

Rabb’imiz subhanahu ve teala bizlere tahkiki iman sahibi olmayı nasip etsin.